مى افتند، و پشت منافقان، سخت مى شود و قادر به سجود نمى گردند.
11. علتها و معلولها امام (عليه السلام) براى دريافت مقصود كتاب خدا، اين گونه، طريق امن و روش سالم و بى خطرى را براى ما كه مى خواهيم آيات قرآنى را به امانت و تدبر تفسير كنيم، ترسيم مى كند. و ما را با حقايق عاليهء قرآنى آشنا مى سازد. امام رضا (عليه السلام) در تفسير برخى از آيات فرمودند: پيروى از عوامل خاصى، موجب آثار و نتايج ويژه‌اى است:
1. پيروى از نفس، موجب ندامت و پشيمانى است آنچنان كه در داستان فرزندان آدم است كه " فطوعت له نفسه " (1) پس از نفس خود پيروى و اطاعت نمودند و آن ندامت و پشيمانى را بار آوردند.
2. در متابعت هواى نفس، ذلت و زبونى است آنچنان كه در مورد " بلعم باعورا " آمده است: " واتبع هواه فمثله كمثل الكلب " (2) او از هواى نفس خود پيروى نمود پس سرگذشت او همانند سرگذشت سگ مى باشد كه در پى مطامع خويش مى باشد.
3. در پيروى شهوات، كفر والحاد وجود دارد آنچنان كه در قصهء كفار آمده است:
" واتبعوا الشهوات " (3) آنان از شهوات خود پيروى نمودند.
4. پيروى شيطان، آتش و عذاب در پى دارد: " و إن عبادى ليس لك عليهم سلطان " (4) به بندگان خاص من تسلط نخواهى داشت ولى افرادى كه به آنان تسلط پيدا كرده اى داخل در آتش هستند.
5. در پيروى فرعونها و ستمگران، همراهى و با هم بودن با آنان نهفته است " يوم ندعواكل أناس بإمامهم " (5) در روز قيامت مردم را با پيشوايان خود فرا مى خوانيم.
6. در پيروى رسول خدا (صلى الله عليه وآله) محبت خدا و دوستى او نهفته است: " فأتبعونى يحببكم