رازيانه تر پرورده استعمال شياف ابيض از تاليف بقراط است جهة امراض حاره وتحليل او رام وردع آن مفيد است سفيدى قلعى 5 كثيرا صمغ عربى 3 نشاسته انزروت مكدا وچون ربع م افيون اضافه نمايند شياف ابيض افيونى نامند وچون دو قيراط تا نيم به م كندر اضافه كنند كندرى خوانند وكندرى جهة قروح اقوى است بعد از سائيدن با لعاب بزر قطونا ناشياف بسازند شياف احمر لين جهة بقاياى رمد نافع است كثيرا صمغ عربى شادنج هندى مكد يكجز ومر صاف دم الاخوين زعفران مكد نصف جزو شياف وردى از تاليف ابن رضوان ورادع ومحلل ومسكن مواد ومانع نزلاة ومقوى اعضاى عين وجهة رمد ورودنج نافع وعظيم الاثر است در امراض حاره گلسرخ پى اقماع 12 صندل سفيد وسرخ 5 كثير اخضض صبر شياف ماميثا مكدم با گلاب شياف بسازند شياف مر قاليا بيونانى بمعنى محلل است از تاليف جالينوس وحنين بن اسحق ترجمه نموده جهة ظلمة ومواد متجلبه واوجاع وقروح مزمنه وحرب وطول رمد واكثر امراض بغايت نافع است اقليمياى ذهبى توبال النحاس صمغ عربى مكد 3 مر صاف سنبل افيون زعفران ساذج مكدا فلفل سفيد 6 قيراط با شراب بسرشند وبا سفيدهء تخم مرغ استعمال نمايند شياف اخضر جهة وجرب وحكه وغنشاوة وسبل وبياض نافعست صمغ عربى سفيد اب قلعى اشق مكد يكجزو نجار شادنج مكد نصف جزو واگر شادنج نباشد مقناطيس محرق مغسول كنند شياف جهة منع موى زيادة زاج صداء الحديد مكد جزو زنجار نوشادر توبال النحاس محرق مكد نصف جزو با زهرء طيور شياف بسازند شياف مرارات وبيونانى با سليقون نامند بمعنى ملوكى وبقراط گويد كه از تاليف اسطيطيقانست وقوتش تا دو سال باقيست جهة نزول آب وقروح وغشاوه ورطوبة مفيد است وسريع النفوذ بحديست كه در طبقات تاثير مىكند اقليمياى محرق 15 صمغ عربى 8 مداد هندى فلفل سفيد مكد 5 سفيد اب قلعى 4 اشق سكنجبين روغن بلسان حار وشير مكد 2 اگر روغن بلسان نباشد روغن آجر افيون از هرهء گفتار از زهرهء ماهى شبوط زهرهء كبك مكد 7 زهرهء باشه وعقاب وگاو وخرس وگرگ وغراب وباز مكدا ونصف وشيخ ابوعلى قدس سره ميفرمايد كه ضرورى زهرهء شبوط وكبك است وساير مرار پر در كار نيست وبايد با آب رازيانه اكتحال نمايند ومجربين تصريح نموده اند كه زهرهء حداءة كه به فارسى عنيواج نامند وبوم كه جغد گويند وكبك در رفع نزول آب وغشاوة مجربست وچون زهرءه خليواج را با آب رازيانه اكتحال نمايند جهة اخراج سم مجرب دانسته‌اند شياف تفاحى بغايت لطيف وبيغايله وجهة قروح وضربان وغشاوة وبثور بسيار مفيد است اقليمياى محرق مطفى در شير الاغ يا شير دختران 16 سفيد قلعى اب مغسول زعفران 4 كثيرا 2 به آب باران سرشته با سفيدهء تخم مرغ استعمال نمايند شياف سماق كبير جهة رطوبات ودمعه وحكه وسلاق وجرب وبياض رقيق وامراض حاره نافع است سماق ده جزو برگ مورد هليلهء زرد عفص مكد ربع مجموعرا باده چندان آب بجوشانند تا بربع رسد پس صاف نموده بجوشانند تا ثلث بماند واين ادويه را به آن بسرشند وشياف بسازنسد شياف ما ميثا سرمه توتياى كرمانى نحاس محرق سفيداب قلعى مكد اجزو اقاقيا نصف جزو كثيرا افيون نشاسته مكد ربع جزو شياف سماق صغير جهة رمد وحرارة چشم والتهاب وحكه دمعه وجرب وسبل وخجوط حدقه وماق والتصاق پلك نافعست وبتجربه حقير رسيده سماق بيدانه 10 جزو سفيد آب اخر وكثير ا نصف جزو كافور ربع جزو هر گاه سماقرا بجوشانند وآب او را ثانيا طنج دهند تا غليظ كرد وپنج جزو او كافى است شياف غرب وناصور از محمد بن زكريا جهة غرب ناصور مجرب حقير است صبر كندر انزروت گلنار سرمه شب يمانى دم الاخوين بالسويه زنجار ربع يكى با آب بسرشند شياف ابى ناصر جهة تقوية چشم ومنع قبول آفاة وحمرة اجفان وجلاى بصر مفيد است گلسرخ صمغ آلو صمغ عربى 3 حضض 2 اقليميا نقره 1 نشاسته 4 توتياى هندى مغسول 1 انزروت 4 ونيم اقاقيا او نيم با آب بسرشند خرم المعسل جهة رفع بياض بغايت مؤثر است چند عدد تخم مرغ فاسد ولق شده را خالى كرده آب در او ريخته در آفتاب بگذارند وتكرار اين عمل نمايند تا هر پردهء كه در آن باشد جدا شود وآب را متعفن نكند پس خشك كرده بسايند وچند مرتبه از تافته بيرون كنند وبا صدف سوخته وبسد سوخته وسرگين خطاف وسرگين سوسمار وبورهء ارمنى بالسويه مخلوط نموده با زهرهء بز وگلنگ سرشته وشياف بسازند وبا عسل شهد رقيق استعمال نمايند وقبل از استعمال چشمرا بزنجار طبيخ با بونج واكليل الملك وسداب وحلبه بدارند ودر معالجاة بقراطى مذكور است كه پوست تخم مدبر مذكور را كه خرم صغير نامند با سرگين كبوتر وسوسمار وخطاف ازالهء بياض چشم كه از آبله بهم رسيده باشد مىنمايد وخرم معسل سالق قويتر است شياف علائى جهة جلاى بصر وتقوية چشم ومنع آفات وسيل وبياض رقيق ودمعه وحكه نافع است توتياى كرمانى مغسول هليله زرد مقشر كثيرا مكد 5 نوشادر يكدانگ زردچوبه 3 زنجبيل صمغ عربى مكد 2 با گلاب بسرشند شياف جلا جهة ضعف بصر رطوبى بغايت مجربست واز اصناف مراراة بهتر وبيغايله است وجهة نزول آب وحيالاة بى نظير است 30 م توتياى كرمانى معسول با آب مرزنجوش تازه كه شب مانده باشد صاف شده سرشته خشك كنند وبا زنجبيل وفلفل ودار فلفل ما ميران مكد 2 نوشادر 1 زعفران حضض كثيرا صمغ عربى اشق نحاس محرق زنجار اقليمياى فضى مكد نصف م كرده با آب رازيانه تازه سرشته شياف سازند شياف ابار جهة رفع آثار