احاديث قم و مرد موعود آن از جمله روايات ظهور، قيام مردى از قم است. امام كاظم (عليه السلام) فرمود:
" مردى از قم، مردم را به حق دعوت كند، افرادى پيرامون او گرد آيند كه قلبهايشان همچون پاره هاى آهن (استوار) است. بادهاى تند حوادث، آنان را نلغزاند، از جنگ خسته نشده و نترسند، اعتمادشان بر خدا است و سرانجام كار از آن پرهيزكاران است " (1).
روايت، زمان قيام او را مشخص نكرده اما در تاريخ قم و ايران وجود چنين شخصيتى با چنان يارانى قبل از امام خمينى و طرفدارانش سابقه نداشته است.
البته احتمال دارد كه اين روايت ناقص باشد و يا به مناسبت خاصى، امام آن را فرموده باشد. اين حديث را بحار الانوار، از كتاب تاريخ قم نوشته حسن بن محمد بن حسن قمى كه هزار سال پيش آن را تأليف نموده نقل كرده و متأسفانه نسخه اصلى آن كتاب در دسترس نيست.
ممكن است گفته شود: درست است كه در تاريخ قم و ايران ظاهر شدن چنين شخصيتى برجسته سابقه ندارد، اما دليلى در دست نيست كه ثابت كند اين روايت، منطبق بر امام خمينى و طرفداران اوست. پس شايد منظور، شخص ديگرى باشد كه در عصر ما و يا بعد از مدتى ظاهر شود.
اما در پاسخ بايد گفت: اگر چه در روايت، زمان اين پيشامد مشخص نيست اما مجموعه صفاتى كه در روايت آمده، بعلاوه آنچه كه روايات متعدد ديگر، پيرامون قم و ايران وارد شده، اين نظريه را تقويت مىكند كه شايد مراد، امام خمينى و ياران او باشند.