صورتى خمس آن واجب است كه به تنهائى يا با منفعت‌هاى ديگر كسب او از مخارج سالش زيادتر باشد.
(مسأله 1833) اگر در رودخانه‌هاى بزرگ مانند دجله، و فرات فرو رود و جواهرى بيرون آورد، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مىآيد، بايد خمس آن را بدهد.
(مسأله 1834) اگر در آب فرو رود و مقدارى عنبر بيرون آورد، بايد خمس آن را بدهد. بلكه چنانچه از روى آب يا از كنار دريا بدست آورد بنابر احتياط واجب خمس‌ آن واجب است.
(مسأله 1835) كسى كه كسبش غواصى يا بيرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد و چيزى از مخارج سالش زياد بيايد، لازم نيست دوباره خمس آن را بدهد.
(مسأله 1836) اگر بچه‌اى معدنى را بيرون آورد، يا گنجى پيدا كند، يا به واسطه فرو رفتن در دريا، جواهرى بيرون آورد، خمس ندارد ولى اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ولى او بايد آن مال را تطهير نمايد.
6 - غنيمت (مسأله 1837) اگر مسلمانان به امر امام (ع) با كفار جنگ كنند و چيزهائى در جنگ بدست آورند، به آنها غنيمت گفته مىشود، و مخارجى را كه براى غنيمت كرده‌اند، مانند مخارج نگهدارى حمل و نقل آن و نيز مقدارى را كه امام (ع) صلاح مىداند به مصرفى برساند، و چيزهائى كه مخصوص به امام است بايد از غنيمت كنار بگذارند و خمس بقيه آن را بدهند، و آنچه در زمان غيبت امام عليه السلام در جنگ از كفار گرفته مىشود بنابر احتياط واجب نيز حكم غنيمت را دارد. و لازم است خمس آن را بدهند.