فرو برند، صبح كه خورشيد بيرون مىآيد، سايه آن به طرف مغرب مىافتد و هر چه آفتاب بالا مىآيد اين سايه كم مىشود، و در شهرهاى ما در اول ظهر شرعى (1) به آخرين درجه كمى مىرسد، و ظهر كه گذشت، سايه آن به طرف مشرق بر مىگردد، و هر چه خورشيد رو به مغرب مىرود سايه زيادتر مىشود، بنابر اين وقتى سايه به آخرين درجه كمى رسيد و دو مرتبه رو به زياد شدن گذاشت معلوم مىشود ظهر شرعى شده است، ولى در بعضى از شهرها مثل مكه مكرمه كه گاهى موقع ظهر سايه به كلى از بين مىرود، بعد از آن كه سايه دوباره پيدا شد، معلوم مىشود ظهر شده است.
(مسأله 738) در زمان غيبت امام (ع) نماز جمعه در غير صورتى كه ذكر خواهد شد اگر اقامه شود مجزى از نماز ظهر نيست.
(مسأله 739) وقت نماز ظهر و عصر بعد از زوال تا غروب آفتاب است ولى چنانچه نماز عصر را عمدا قبل از نماز ظهر بخوانند باطل است، مگر اين كه از آخر وقت بيش از آوردن يك نماز مجال نباشد، كه در اين فرض اگر كسى تا اين موقع نماز ظهر را نخوانده، نماز ظهر او قضا است، و بايد نماز عصر را بخواند، و اگر كسى پيش از اين وقت اشتباها تمام نماز عصر را پيش از نماز ظهر بخواند نمازش صحيح است، و احوط واجب اين است كه آن را نماز ظهر قرار داده و چهار ركعت ديگر به قصد ما في الذمه بجا آورد.
(مسأله 740) اگر پيش از خواندن نماز ظهر، سهوا مشغول نماز عصر شود، و در بين نماز بفهمد اشتباه كرده است، بايد نيت را به نماز ظهر برگرداند، يعنى نيت كند كه آنچه تا حال خواندهام و آنچه را مشغولم و آنچه بعد مىخوانم همه نماز ظهر باشد، و بعد از آن كه نماز را تمام كرد نماز عصر را بخواند.
(مسأله 741) اگر در زمان غيبت نماز جمعه با شرائطش با امامت حاكم شرع كه قدرت در دست داشته باشد يا كس ديگرى كه صلاحيت براى امام جماعت دارد و از طرف حاكم