چهارده نور پاك (فارسي) - دكتر عقيقى بخشايشي - ج ٨

بخش چهارم / حوزه علمى امام (ع) و تربيت يافتگان آن...
اجتهاد و آزادى انديشه و تفكر، روح قوانين اسلامى و رمز بقا و جاودانگى شريعت محمدى (صلى الله عليه وآله) و عامل نشاط و تحرك اصول اسلامى مى باشد و امتياز بزرگى است كه فقه جعفرى را از ديگر مكاتب فقهى تفكيك و امتياز مىبخشد.
ازادى اجتهاد و لزوم بحث و بررسى در جوانب و ابعاد احكام الهى است كه خود مىتواند سر فصل و سرچشمه انديشه ها و تحولات و تكامل ها گردد و فرصت كافى به رزمندگان صفوف علم و انديشه إعطا نمايد.
خصوصيت بزرگى كه در مكتب علمى و تربيتى امام صادق (عليه السلام) وجود دارد آزادى بهره بردارى از علوم و انديشه‌ها و اعتقاد و ارج و احترام نهادن فوق العاده به دانش دانشمندان مى باشد. قبل از توضيح اين مسألة نخست حديثى از امام بزرگوار در اين باره نقل مى گردد، سپس به بررسى جوانب حوزه علمى و فكرى او مى پردازيم..
امام (عليه السلام) در مورد بنى اميه تعبير جالبى دارد كه مى تواند گوشه هائى از هدف ما را توضيح دهد و خطرات و آسيب‌هاى يك بعدى بودن انديشه‌هاى منتسبين اسلام را روشن و عظمت انديشه‌هاى والاى پيشوايان اسلام را ترسيم نمايد. او مى فرمايد:
" بنى اميه مردم را در فراگرفتن ايمان آزاد گذاشتند ولى براى گرفتن و آموختن شرك آزادى عمل ندادند تا خود شرك را بشناسند و هدف آنان اين بود كه هر وقت عمل مشركانه اى بر آنان تحميل نمودند ندانسته و ناآگاه آن را بپذيرند و انجام دهند ". (1) شارحين كتاب شريف كافى از آن جمله والد محترم شيخ بهائى در شرح اين حديث نظرياتى ابراز داشته اند كه هىچكدام نمى تواند بازگو كننده وشارح معناى حديث باشد.

1. كلينى، كافى ج 2، ص 15، متن حديث: ان بنى اميه أطلقو الناس تعليم الايمان " و لم يطلقوا تعليم الشرك، لكى اذا حملوهم عليه لم يعرفوه.. " و در برخى از نسخه ها " أطلقوا للناس " مى باشد.

(١٠٣٧)