صادق (عليه السلام) مى فرمايد: " لو علم الناس ما في طلب العلم لطلبوه ولو بسفك الدماء ".
اگر مردم به فضيلت و كمالى كه در جستجوى علم و دانش وجود دارد آگاهى كامل داشتند از پى آن مى رفتند هر چند با ريختن خون دل‌هاى خويش يا در حديث ديگر فرو رفتن در اعماق آبهاى متراكم باشد... ". (1) پايه گزار و رئيس مذهب با توجه به وسعت ديد علمى امام (عليه السلام) و با توجه به بررسى ها و نظر‌گاه‌هاى علمى و فقهى آن بزرگوار در برخورد با مسائل فقهى و عقيدتى آن روز و با توجه به دوران رشد و نماى انديشه‌ها و بروز و طلوع عقايد و افكار گونه گون، امام صادق (عليه السلام) روشنگرى و توضيح اصول اعتقادى و علمى مكتب امامت و فقاهت را بر عهده گرفت و اعتقادات راستين را بر ملا ساخت و نهضت فكرى اصيل را از گزند آفات و حوادث مصون داشت، انحرافات و كجرويها را از حدود وثغور آن مطرود ساخت، و سخنان و طرحها و تعاليمى را القاء نمود كه مدرك و منبع قواعد و قوانين اسلامى گرديد كه هم اكنون بيش از صد قاعده ء مهم در فقه جريان دارد و هزاران مسألة فقهى از آنها استتناج مى گردد كه اغلب ملهم و متخذ از سخنان و فرموده‌هاى آن بزرگوار مى باشد كه ريشه به پيامبر اسلام مى رساند... ". (2) دكتر حامد حفنى استاد دانشكده زبانهاى شرقى قاهره در پيشگفتار كتاب الامام الصادق (عليه السلام) مى گويد: او از زمانى به نشر احكام فقهى اسلام مبادرت ورزيد كه دست‌هاى سياست عباسى و أموى با احكام فقهى اسلام بازى مى كرد و مسائل فقهى را آنچنان كه مورد ميل و نظر آنان بود تصوير مى نمودند و در طول هشت قرن حكومت آنان شيعه تا چه حدودى در فشار و زور و اختناق بسر مى برد... ".