ترجمه رساله قضاء و قدر اين رساله از شيخ الرئيس، پيرامون (قضاء و قدر) است كه در آن با يكى از قدريه - منكران قدر - مناظره نموده و با كلام رسا و برهانى قاطع و استوار به نيكى شبهه هاى آنان را ابطال نموده است، و در آن سهم بزرگى از ادب عالى و حكمتهاى بلند تضمين نموده و به بسيارى از اسرار و حقايقى كه زبده ها و خلاصه هاى شريعت مى باشد، اشاره كرده است.
تا آنجا كه در توان دارم جز اصلاح، مقصودى ندارم و توفيقم جز با واسطه خداوند نيست، به او توكل نموده و به سوى او توجه وتضرع مى نمايم.
مقدمه خداوند، شما دوستان را حفظ نموده و نعمتهاى بزرگ خود را بر شما ارزانى دارد. به درستى همانا زمانى كه از شلمبه باز گشته و به جانب اصفهان رهسپار شدم، در بعضى از قلعه هاى بنا شده در كنار جاده (مشرف بر جاده) به قصد استراحت، منزل نمودم. در اين هنگام رفيقى را يافتم كه قلبش سرشار از حب به جدال گرديده و لجاجت و سرسختى با طبيعت وى در آميخته و گمان مى كرد