رشك ملك گشوده شود؟ كه باز مولانا گويد:
يك دهان خواهم، به پهناى فلك * تا بگويم وصف آن رشك ملك و اكنون كه نه آن جرأت و جسارت كشيدن آب دريا، با " دلوى " كوچك، نه آن آب درياها براى " تر " كردن سرانگشت، براى ورق زدن كتاب وصف او، نه آن دهان فلك آسا، مهياست، از نام و ياد پر شكوه على (عليه السلام) مدد مى جوئيم، تا آن كه گوشه‌هايى از زندگى و پرتوى از شخصيت عظيم تاريخ ساز آن مرد بى همتاى نامتناهى را بازگوئيم.
مطالعه و بررسى در زندگى على (عليه السلام)، در شخصيت پر عظمت على (عليه السلام) در افكار و انديشه‌هايش، در طرز زيستنش، در كيفيت ايمان اسلامى اش، در مجاهداتش براى اسلام، در جنگهايش، در اعمالش، و در هر آنچه از انديشه به عمل و از قوه به فعل در آورده، نه تنها هم سازنده و تحرك آفرين و هم ارزنده و دلنشين است، بلكه در طليعهء شكوفايى حكومت اسلامى، مى تواند شاخص و معيار زندگى اسلامى و سازنده‌ء زير بناى اصول و مبانى حكومت اسلامى، و منبع الهام بخش و سرشار از رهنمودها و ارشادهاى سازندهء حيات فردى و اجتماعى ملت مسلمان ايران و جهان گردد. گذشته از اينها مطالعه اى - بدانگونه كه ذكر شد - دربارهء اين نخستين مجاهد والاى اسلام، و اين افتخار تاريخ بشريت، همه جا و همه وقت ما را با يك الگوى كامل مربى، و نمونهء بارز تربيت اسلامى روبرو مى سازد، كه دربارهء آن نه تنها به عنوان يك مسلمان و شيعه و پيرو على (عليه السلام)، بلكه به عنوان انسانى كه از چشم اندازى همسطح، به زندگى انسانى ديگر مىنگرد، مات و متحير مىمانيم كه:
براستى اين موجودى را كه همچون " حقيقتى بر گونهء اساطير " مى درخشد، موجود را كه " نه خدا توان خواندنش " و نه " بشر توان گفتنش "، چه بناميم و چگونه بناميم؟ يكى از نويسندگان جستجوگر و محقق، از اين " انسان خداگونه " بسان اسطوره‌اى جاودانه ياد مى كند و درباره اش چنين مىنويسد: