منبر پا مى نهاد، مشاهده مى كرديد كه مسجد كوفه با آن پهناويش، از سران و بزرگان اروپا موج مى زد، كه همه مى آمدند تا از درياى سرشار دانش او، روح خود را سيراب سازند ". (1) 9. سليمان كتانى نويسنده مسيحى، كه مدتى مديد از بهترين سالهاى عمر خود را، وقف تحقيق در باره زندگى اين پيشواى بزرگ آزادى، و معرفى شخصيت يگانه او ساخته است كتابى پر ارج، در مدح و ستايش على (عليه السلام) پرداخته است به نام " الامام على " و كتاب خود را گذشته از ارزش تاريخى و تحقيقى اش، از حيث ارزشهاى ادبى به صورت زيباترين تحقيقى، مجاهد بزرگ ومبارز بى همتاى تاريخ است، چنين مىنويسد:
"... على، آن شجاع بى مانند و قهرمان بى همتا و يكه تازى بود كه پهلو به پهلوى پيامبر اسلام مى جنگيد، و به اعمال برگزيده و معجزهآسايى قيام مى كرد كه در تاريخ، به شكوه و عظمت از آنها ياد مى شود. وى در جنگ " بدر " جوانى بيست ساله بود كه با يك ضربت شمشير، به نيروى بازوى توانايش، يكى از سواران قريش را كه خود قهرمانى تناور و پر آوازه بود به دو نيم كرد. در جنگ " احد " شمشير پيامبر (صلى الله عليه وآله) را به دست گرفت و با هر ضربت دست، سرها شكافت و جوشن ها بر تن ها دريد. و در يورش به قلعههاى يهود و خيبر، با يك دست دروازه سنگين آهنين را از جاى كند و آن را بالاى سر خود سپر ساخت.
پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) او را بسيار دوست مى داشت وبدو بسى وثوق و اطمينان داشت. تا آنجا كه روزى در حالى كه نگاه به سوى او دوخته بود گفت:
" من كنت مولاه فعلى مولاه " (هر آن كس كه مولايش منم على مولاى اوست). (2)