ريحان از خانواده نعناعيان است كه نام لاتين آن اوسيموم بازيليكوم ocimum basilicum و فارسى آن شاهسپرم ياشاهسپرغم و هنديش تلى است. گياهى است علفى و كوچك و سبز رنگ به درازاى 10 - 50 سانتيمتر داراى برگهاى متقابل كه معطر مىباشد ساقه هاى آن اغلب به صورت چهار ضلعى است. اين گياه را معمولا به دو نوع تقسيم مىكنند (دارنده برگهاى بزرگ سبز تيره - برگهاى كوچك سبز مايل بزرد).
گلهاى ريحان معمولا كوچك و نامنظم و به رنگ سفيد و گلى و گاهى بنفش و كمى شبيه گلهاى تيره ميمونيان و داراى 5 كاسبرگ و جام لوله اى شكل مىباشد. انواع مختلف ريحان كه تعدادشان بالغ بر 160 نوع مىباشد. اختصاص به نواحى حاره ومعتدله دو نيمكره داشته به حالت خود رو در اين نواحى مخصوصا در افريقا مىرويد كه چند نوع آن كه از نقطه نظر اسانس داشتن قابل توجه اند عبارتند از: اوسميوم گراتى سيوم - اسميوم ويريديس ويلد - اسميوم سانكتوم - اسميوم باسيليكوم كه نوع اخير آن در ايران به حالت وحشى مىرويد و روزانه مقدار زيادى از آن به مصرف تغذيه مىرسد و از آن شرح مىدهيم:
قسمت مورد مصرف آن برگ و سر شاخه‌هاى گلدار آن است ولى براى تهيه اسانس از تمام گياه تازه استفاده مى شود. از هر دو كيلو ريحان يك گرم اسانس بدست مىآيد كه زرد روشن و داراى بوى ملايم و معطر است.