طب اسلامى (فارسي) - مصطفى نورانى اردبيلي - ج ٢ - الصفحة ١
در مقدمه چاپ دوم كتاب طب اسلامى جلد دوم (گياهان داروئى) لازم است اين نكته را متذكر شويم و از خوانندگان محترم پوزش بطلبيم كه چون در چاپ او كتاب غرض، ارائه مطالب بود براى نمونه وبراى دريافت نظرات وپيشنهادات خوانندگان عزيز ومحققين در اين رشته در مدت زمانى اندك، لذا اغلاط و اشتباهاتى در چاپ پيش آمد.
اما با اين وصف كه ذكر شد كتاب مورد توجه اهل فن قرار گرفت و درخواستهائى براى انتشار مجدد آن به مؤسسه رسيد اما به جهت اشتغالات زياد وكارهاى در دست اقدام جديد، امكان ويرايش وحروفچينى مجدد براى ما نبود، لذا براى اينكه به در خواست عزيزان پاسخى داده باشيم و از طرفى مقدارى از اشكالات مهم را برطرف نموده باشيم كتاب را با يك مقدمه وغلطنامه به چاپ رسانديم اميد است در آينده تحقيقاتى از اين قبيل به صورتى بهتر چاپ و در دسترس علاقمندان قرار گيرد.
در پايان اين نكته را تذكر دهيم صفحات سفيدى كه در ميان اوراق كتاب به چشم مىخورد مىتواند براى يادداشت نظرات وپيشنهادات تكميلى خوانندگان محترم مورد استفاده قرار گيرد وبراى ما ارسال دارند تحقيق وبررسى منابع اسلامى را در اين محوطه علمى با جمع آورى دانش پژوهان ومحققان موضوع طب اسلامى فراهم مىنمائيم كه ذخائر نهفته در لابلاى كتب اسلامى مورد توجه قرار گيرد وآن حقائق ناشناخته به منصه ظهور برسد تا بتوان بدين وسيله با دروسازى در طب اسلامى بر خودكفائى واستقلال كمك نموده وخروج ارز را كم كنيم اينجانب بيست سال بيشتر در جنب كارهاى حوزه اى وتاليف كتابهاى دينى مطالب علمى ديگرى را نيز مورد تحقيق و بررسى قرار مىدهم واين در رابطه با اعتقادى كه داشتم صورت پذيرفت وآن اينكه دين با مفهوم عام ريشه همه علوم، و سرچشمه صنايع است، اين بود كه در تمام زمينه هاى علمى مطالب دينى را از لابلاى كتب دينى در آورده با علم روز تطبيق نموديم واز جمله علم طب مىباشد كه: ابتداء همه آيات وروايات اسلامى را باضافه گفتار پيامبران وشاگردان مكتب آنها را جمع آورى، سپس آنها را با طب قديم وبعد هر دو را با طب جديد تطبيق نموديم كه تا كنون حدود ده هزار صفحه از آن تحقيقات آماده چاپ است، چنانكه بهداشت اسلامى بحمد الله چاپ شده و در دست انتشار است، و اخلاق پزشكى نيز آماده چاپ ميباشد.
قم - 1370 ه‍. مصطفى نورانى
(١)
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 پيشگفتار 1
2 سبزيجات 16
3 ابرفيون 18
4 أذان الفار 19
5 ترنج، بالنگ 20
6 آلو زرد 22
7 أبهل 24
8 أذان الحمار 25
9 اذخر 26
10 آلبالو 27
11 اراشيد 30
12 ارتيكا 31
13 اسطوخودوس 32
14 اسپندان، خردل، حب الرشاد 34
15 آس 36
16 اشنان 38
17 اسارون 39
18 افيون 42
19 افسنتين 44
20 آقطى 46
21 اسنفنج 47
22 إكليل الملك، ناخنك 50
23 آلوچه 51
24 آلوچه وحشى 52
25 اقاقيا 53
26 انيسون 54
27 آذريون 57
28 انجدان 58
29 انگور و كشمش 60
30 انجير 70
31 آويش 86
32 اوكالبپتوس وباذروج 90
33 حرف باء باد آورد 95
34 برگ با بادام 96
35 بابونة 97
36 بهار نارنج 99
37 بنفشه 100
38 بادنجان 106
39 بخور مريم 110
40 برنجاسف 111
41 بومادران 112
42 بزرگ 113
43 بول شتر - برزقطونا بليلة، بزاق قمر، برف، برنج، بول شتر 114
44 بسفايج 115
45 بلاذر 116
46 به 117
47 بيدخشت 121
48 بلسان و برگب بو 123
49 بادام 124
50 بلسان 125
51 باقلا 126
52 بيد گياه 127
53 بندق، پمچال، پيه 129
54 حرف پ پنيرگ 130
55 پنج انگشت وپر سياوشان 132
56 پنير 134
57 پياز 135
58 پرپهن و خرفه و پونه و توتياى هندى 140
59 حرف ت ترنگبين 142
60 تخم مرغ و تره فرنگى 143
61 ترب 148
62 تره و تيزگ 152
63 جوزبوا و حوز طيب و حشيشة السعال 160
64 چغندر 162
65 چائى 167
66 حلواء 168
67 حنظل حصير 169
68 حناء 172
69 حزاء، جعفرى و خاك شير 175
70 خرما 177
71 خولنجان 189
72 خيار 190
73 خربوزة 193
74 خلنك 204
75 خربق 206
76 روغن 210
77 خشخاش 216
78 دار فلفل 217
79 دارچين 219
80 دنبه 221
81 رازيانه 229
82 زيتون 230
83 زيره 243
84 زوفا 245
85 وتجبيل 247
86 زعفران 250
87 زير باجه 251
88 حرف سين سركه 253
89 سيب 258
90 سداب 265
91 سيب زمينى 272
92 سير 273
93 سنجد 276
94 سنبل الطب 279
95 سعد 280
96 سعتر 281
97 سوسن آزاد 294
98 سناء 297
99 سياه دانه 299
100 سندوس 303
101 سماق 304
102 سويق 305
103 سقمونيا 310
104 سياه لله 311
105 سوسنبر 312
106 سبزاب 317
107 سنبل ختائى 320
108 سانتوره 321
109 حرف شين شكر تيغال 322
110 نيشكر 323
111 شبرم 327
112 شلغم 329
113 شنبليلة 330
114 شبه 333
115 شينگ 334
116 شب بو 335
117 شاه تره 337
118 شير 338
119 ششبدار 339
120 شيرين بيان 343
121 حرف صاد صبر 343
122 صمغ 344
123 صمغ لبني و صمغ أم مغيلام 344
124 حرف عين عسل 346
125 عناب 352
126 عدس 355
127 عفصه 357
128 عاقرقرحا 359
129 عود 360
130 عود الصليب 360
131 عنبر 361
132 حرف غين غازياغي 364
133 غاريقون 365
134 حف فاء فلفل 366
135 فلوس 368
136 حرف قاف قارچ 369
137 قير 372
138 قهوه 375
139 حرف كاف كندس 375
140 كلم 381
141 كدو 383
142 كنجد 386
143 كاسنى 387
144 كرنب 394
145 كتان 394
146 كاشم 395
147 كاهو 396
148 كرفس 398
149 كندر 402
150 كنگر 407
151 كافور 409
152 كسب 411
153 حرف گاف گردو 417
154 گوزسندى 419
155 گلابى 421
156 گزنه 425
157 گشنيز 428
158 گاورس ص 430
159 گل سوخ 433
160 گندم 435
161 گل بنفشه معطر 437
162 گل گندم 442
163 گل گاو زبان 444
164 گل ختمى 445
165 گل مريم نخودى 446
166 گزنگبين 447
167 حرف لام لوبيا 448
168 ليموترش 454
169 مريم گلى 456
170 موز 458
171 ماش 463
172 ماء الشعير 466
173 مرزنگوش 470
174 مصطكى 476
175 حرف نون نانخواه 478
176 نارمشك 480
177 نوشادر 481
178 نخود 482
179 نارباج 483
180 نسترن 488
181 نعناء 495
182 حرف هاء هلو 496
183 هويج 501
184 هويج صحرائى شقاقل 507
185 هليلج 510
186 هندوانه 515
187 هل، قاقله 519
188 حرف واو وج و يرج 520
189 وانيل 520
190 حرف ياء ياسمين 521
191 چائى مخلوط گياهى 522