دين، به او مراجعه كنيد و از او كسب علم و دين نمائيد... ". (1) بشار بن احمد از عبد الله بن محمد اصفهانى نقل مى كند: كه ما تا روز رحلت امام دهم (عليه السلام) ابو محمد فرزند آن حضرت را به عنوان امامت و پيشوائى نمى شناختيم، تا اينكه بعد از شهادت پدر بر ما معلوم گرديد كه او حجت خدا است. چون او بر پيكر پدر نماز گزارد و عامل اين شناسايى آن بود كه امام هادى (عليه السلام) بارها فرموده بودند پيشواى شما بعد از من آن كسى خواهد بود كه بر جنازهء من نماز بگزارد ".
دوران امامت امام حسن عسكرى (عليه السلام) پس از درگذشت پدر بزرگوار خود، به امر خدا و بر حسب تعيين پيشوايان قبلى به امامت رسيد و مدت شش سال و اندى دوران امامت آن بزرگوار، به علت سخت گيريهاى بيرون از حد مقام خلافت، با تقيه و احتياط كامل سپرى شد. وى درب را بر روى اغلب مردم جز خواص شيعه بسته بود و كسى را بار نمى داد با اين وضع، اغلب اوقات در زندان به سر مى برد.
عامل اختناق سبب اين همه فشار و كنترل و سختگيرى آن بود كه در آن وقت جمعيت علاقه مندان اهل بيت (عليه السلام)، كثرت و قدرتشان به حد قابل توجهى رسيده بود و قيامها و نهضتهايى هم اين طرف و آن طرف صورت مى گرفت كه نوعا علويان، سررشته جنبانان آن حركتها بودند چون آنان نوعا از نظر اعتقادى به امامت پيشوايان معصوم (عليه السلام) معتقد بودند و اين امر براى همگان روشن و آشكار بود و امامان شيعه نيز معروف و شناخته شده بودند. از اين رو مقام خلافت بيش از پيش، پيشوايان دينى را تحت مراقبت درآورده و از هر راه بود با نقشه‌هاى مرموز در محو و از بين بردن آنان مى كوشيد، علاوه بر آن مقام خلافت عباسى پى برده بود كه خواص شيعه، براى امام يازدهم فرزندى معتقدند و طبق رواياتى كه از خود امام يازدهم و پدرانش نقل مى كنند فرزند او را همان