به صورت بهتر و منطقىتر نه تنها مورد نهى علماء و بزرگان نيست بلكه مطلوب هم مى باشد و آنچه حرام و نكوهيده مىباشد مجادله به شيوهء نامطلوب و ناروا است كه حرام است و بر شيعيان ما نيز محرم مى باشد چگونه مى توان تمام انواع جدال را حرام دانست در صورتى خداوند متعال مى فرمايد: " وقالوا لن يدخل الجنة إلا من كان هودا أو نصارى [و قال الله تعالى] تلك أمانيهم قل هاتوا برهانكم ان كنتم صادقين " (1) خداوند متعال در اين آيه شريفه علم راستين را آوردن برهان و حجت ذكر كرده است و اين آوردن برهان همان مجادله به احسن مى باشد.
از محضر امام (عليه السلام) سوال شد لطفا انواع مجادله را بيان فرمائيد:
در پاسخ فرمودند: مجادله بر دو نوع است: جدال به احسن و جدال به غير احسن اما جدال غير احسن آنست تو در مورد باطلى مجادله كنى و آن ديگرى هم باطل ديگرى را پيش بكشد و پس نتوانى با حجت و برهانى كه خداوند متعال پيش تو قرار داده است رد نمايى ولى حقى را انكار نمايى كه اين مبطل مى خواهد به وسيله آن به باطل خود كمك بگيرد پس تو آن حق را انكار نمايى تا مبادا در آن حق بر ضرر تو حجت و برهانى باشد چون تو نمى دانى راه نجات چيست؟ اين نوع مجادله هم بر شيعيان ما حرام مى باشد مبادا آنان وسيلهء آزمايش و امتحان بر ضرر ضعيفان از برادران و ابطال گران باشند.
اما " جدال به احسن " آن همان چيزى است كه خداوند متعال به پيامبر خود دستور داده است كه با آن با منكرين برانگيخته شدن بعد از مرگ و زنده نمودن خداوند متعال با آن شيوه مجادله نموده است جايى كه مى فرمايد:
" وضرب لنا مثلا ونسى خلقه، قال من يحيى العظام وهى رميم، قل يحييها الذى أنشأها أول مرة وهو بكل خلق عليم ". (2) خداوند متعال از پيامبر خدا خواسته است كه با منكرين بعث مجادله نمايد آنان كه مى گويند: خداوند چگونه مى تواند اين استخوانهاى پوسيده را زنده كند بگو آن خدايى