اخلاق و رفتار، و چنين روحيه سراسر عبادت و كوشش در راه خدا - آنچنان كه بعضى از مورخان مبالغه جو نوشته اند - علاقه و توجه خارج از حد متعارف به مسأله ازدواج و زناشوئى از خود نشان دهد. جالب توجه است منشاء اين منقولات، همان تاريخنگاران دربار اموى مى باشند....
كسانى كه چنين اخبارى را نقل كرده اند در اصل سه يا چهار نفر بيشتر نبودهاند و بقيهء ناقلين در كتب وآثار خود، به گفتههاى آنان استناد جسته اند و اين شايعه را دامن زده اند.
اما آن چهار نفر عبارتند از: " يحيى بن العلاء، ابوالحسن مدائنى، شبلنجى (صاحب نور الأبصار) وابوطالب مكى ". اينك به معرفى و گزارشات آنان مى پردازيم:
1. يحيى بن العلاء: در كافى از يحيى بن العلاء دربارهء كثرت ازدواج و طلاق امام حسن (عليه السلام) روايتى شده است كه آن جناب پنجاه زن را طلاق داد و حضرت امير (عليه السلام) در منبر كوفه فرمود اى مردم! به حسن زن ندهيد زيرا كه او مطلاق (كثير الطلاق) است!
بايد دانست كه يحيى بن العلاء قاضى منصور دوانيقى بوده و خود منصور هم درباره ء جعل چنين رواياتى با او همدست بوده است زيرا سادات حسنى (عبد الله بن حسن مثنى و پسران او ابراهيم و محمد) كه در زمان خلافت منصور عليه او خروج كرده بودند موقعيت منصور را متزلزل نموده و او براى اين كه سادات حسنى را در نظر مردم منفور جلوه دهد، به جعل چنين اباطيل واكاذيبى دست مى زد و امام حسن مجتبى (عليه السلام) را كه نياى آنان بود مورد تهمت و افتراء قرار مى داده است تا اصل و ريشه را از بيخ و بن درآورده باشد. چنان كه به نوشتهء مسعودى مورخ مشهور هنگامى كه منصور عبد الله بن حسن را دستگير كرد خطبه اى خواند و حضرت امير و اولادش را مورد لعن و نفرين قرار داد و نسبت به امام حسن (عليه السلام) هم مطالبى ناروا گفت و اضافه كرد كه: " وأقبل على النساء يتزوج اليوم واحدة، ويطلق اخرى، فلم يزل لذلك حتى مات فراشه ". (1) " و به زنان رو آورد و هر روز يكى را تزويج مى كرد و ديگرى را طلاق مى داد و هميشه بر