نياز باشد و هر انسانى با ذهن خود نيازمندى جامعه را بوجود ولايت، درك مىكند و از اين رو حكم ولايت يك حكم ثابت و غير قابل تغيير فطرى است و موضوعى است كه هر اجتماع خواه استبدادى، قانونى، وحشى، مترقى و بزرگ و كوچك حتى جامعهء خانوادگى در زندگى خويش به آن تكيه و اعتماد دارد و بدون آن نمى تواند به زندگى خويش ادامه دهد ". (1) گفتار مرحوم كاشف الغطاء در زمينه ولايت فقيه و سرپرستى فقهاء جامع الشرائط و مبسوط اليد، نظرات مبسوطى از علماى اسلام نقل شده است. كه تفصيل آن در اين مقال نمىگنجد تنها در اين مورد از متاخرين به گفتار مرحوم آيت الله شيخ محمد حسين كاشف الغطاء اشاره مىكنيم و نظر آن مرحوم را كه تفصيل اين نظريه عقلى و نقلى است بازگو مىكنيم وى در پاسخ استفتاء از حدود و ماهيت ولايت فقيه در كتاب، " الفردوس الأعلى " كه بارها در ايران و لبنان و عراق به چاپ رسيده است (2) پاسخ روشنى دارد كه عينا ترجمه مىگردد:
سؤال: آيا ولايت فقيه در عصر غيبت ثابت است يا نه؟ لطفا نظر خود را مرقوم فرمائيد.
پاسخ: ولايت بر غير، از نظر نفس و مال، با هر شأنى از شئون مردم، داراى سه يا چهار مرتبه و درجه است.
1. ولايت خداوند:
خداوند متعال بر بندگان خويش او مالك و سرپرست است مالك با ملك حقيقى و ذاتى نه قراردادى و عرضى، به تعبير قرآن، هنالك الولاية لله، در اينجا ولايت مطلقه مخصوص خدا است و بس.