آن بزرگوار.
ب: مرحلهء دوم دوران غيبت كبرى يا انقطاع ارتباط خاص امام (عليه السلام) و حاكميت نواب عام يا فقها و مراجع ذى صلاح كه مورد و تأييد عام امام (عليه السلام) بوده و هستند.
در مرحلهء نخستين از غيبت آن بزرگوار كه دوران غيبت صغرى ناميده مى شود و هنوز نواب چهارگانه آن بزرگوار حيات داشتند كلمات، سخنان و دستور العملهايى از آن حضرت به مردم رسيده است كه تعداد بيست مورد از آنها را مرحوم علم الهدى صاحب " معادن الحكمه في مكاتيب الائمه (م 1115 ه‍. ق) " آورده است ما چند نمونه از آن توقيعات شريفه را در اينجا مى آوريم:
1. در تكذيب نامه جعفر كذاب:
در كتاب " احتجاج على اهل اللجاج " از سعد بن عبد الله اشعرى از شيخ راستگو احمد بن اسحاق بن اشعرى نقل كرده است كه برخى از اصحاب و ياران به او آورده اند كه جعفر بن على (معروف به جعفر كذاب) به او اعلام كرده است كه جعفر نامه اى به او نگاشته است و خود را به او معرفى نموده است كه قيم بعد از برادرش امام هادى (عليه السلام) او مى باشد و حلال و حرام و مسائل مورد نياز مردم، پيش او است.
احمد بن اسحاق گويد: وقتى نامه را خواندم، نامه اى به پيشگاه حضرت ولى عصر صاحب الزمان نوشتم و مكتوب جعفر هم را در جوف آن قرار دادم. پس پاسخ رسيد:
" بسم الله الرحمن الرحيم، نامهء شما را دريافت كردم و نوشته اى را هم كه در جوف آن بود قرائت نمودم با همه اشتباهات و خطاهايى كه در آن وجود داشت اگر تو خود هم دقت مى نمودى به موارد خطاى آن وقوف پيدا مى كردى، حمد و سپاس مخصوص خدايى است كه پرورش دهنده ى جهانيان است حمد و سپاس مى گويم سپاس بر مبدأيى كه شريكى در احسان و خير او نسبت به ما وجود ندارد ارادهء خدا آنست كه حق را به كمال رساند و باطل را از ميان بردارد او شاهد و ناظر من مى باشد در آن چيزى كه تذكر مى دهم و او بازخواست خواهد نمود در آن چيزهايى كه ما با هم اختلاف مىورزيم او به