چهارده نور پاك (فارسي) - دكتر عقيقى بخشايشي - ج ٤ - الصفحة ٤٧٩
نمى كنيد بر تو انكارها دارند... ". (1) بلاذرى مىنويسد پس از گذشت پنجاه روز از خلافت امام، اين نامه نگارش يافت. (2) امام (عليه السلام) طبق صلاحديد خويش نامه اى به معاويه نوشت كه در صدر نامه آمده بود:
بسم الله الرحمن الرحيم من عبد الله أمير المؤمنين حسن بن على إلى معاوية بن صخر اما بعد [... در اين نامه امام به سه نكته اشاره كرده بودند:] 1. خدا از طريق دين جد ما، به انسان ها عزت و آبرو بخشيد.
2. پس از رسول خدا (صلى الله عليه وآله) كشمكش بالا گرفت كه خليفه چه كسى باشد؟ و به گفتهء رسول خدا (صلى الله عليه وآله) عطف توجه كردند كه خليفه بايد از قريش باشد لكن قريش از جاده ء انصاف بيرون رفته و حق ما را ناديده گرفتند و ما به خاطر حفظ مصالح امت اسلامى، شكيبائى را پيشه ى خود ساخته ايم.
3. الآن همه به ما روى آورده اند جز تو (و افراد تحت نفوذ تو) تو كه سابقه اى در اسلام نداشته و گذشتهء خوبى هم ندارى تعجب مى كنم كه چرا با ما منازعه مى كنى؟ در حالى كه امروز، خلافت و امامت از حيث ميراث و نيز از حيث اهليت و لياقت، از آن من است چون أمير المؤمنين على (عليه السلام) هنگام ارتحال، مرا به عنوان خليفه، برگزيد. اى معاويه! از خدا بترس و دست از خودسرى بردار! ". (3) آنگاه كه نامه امام مجتبى (عليه السلام) به معاويه رسيد در پاسخ چند نكته را متذكر شد، از جمله:
1. از نزاع امت، پس از پيامبر سخن به ميان آوردى، گرچه از شخص خاصى، شكايت سر ندادى لكن سخن تو تعريضى است به بزرگانى چون: صديق، فاروق، ابوعبيده، طلحه، زبير، و....

1. اعثم كوفى در الفتوح اين نامه را به صورت كامل آورده است. ر. ك: الفتوح، ص 756.
2. ر. ك: بلاذرى، انساب الاشراف، ص 28.
3. متن اين دو نامه را اعثم كوفى در الفتوح ص 760، به صورت مفصل آورده است.
(٤٧٩)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 473 474 475 477 478 479 480 481 482 483 484 ... » »»
الفهرست
الرقم العنوان الصفحة
1 شناسنامهء مبارك حضرت امام حسن مجتبى (ع) 428
2 پيشگفتار 429
3 بخش اول / ولادت، عصر زندگى و خصوصيات روحى ميلاد مسعود 433
4 نمايشگر اخلاق محمد (صلى الله عليه وآله) 434
5 فضائل اخلاقى و معنوى 434
6 برخى از خصوصيات روحى او 435
7 شجاع و دلير 436
8 دفاع از مظلوم 437
9 بلاغت و فصاحت او 437
10 عصر زندگى او 438
11 1 - امام در عهد نبوى (صلى الله عليه وآله) 439
12 فضائل حسنين (عليها السلام) 439
13 2 - در عهد علوى (عليه السلام) 444
14 3 - در عهد تاريك أموى 447
15 گفتارى از آل ياسين 449
16 فريادرس محرومان 450
17 بخش دوم / فضائل اخلاقى و مناقب وجودى امام (عليه السلام) فضائل اختصاصى 453
18 تقسيم مال 453
19 اگر نيازمندى كمكت مى كنيم 454
20 جود و كرم 454
21 اعترافات مخالفان 456
22 كريم اهل بيت (عليه السلام) 460
23 بخش سوم / امام حسن مجتبى (عليه السلام) در پيشگاه قرآن امام حسن مجتبى (عليه السلام) و ارشادهاى تفسيرى او 467
24 1 - در توصيف و شأن قرآن: 467
25 2 - تفسير به رأى: 468
26 3 - تفسير و شرح ادب پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله): 468
27 4 - ابرار و نيكوكاران: 469
28 5 - در جمع سوگواران: 469
29 6 - تهجد و متهجدان: 470
30 7 - صاحبان عقول و انديشه ها: 471
31 8 - شاهد و مشهود كيانند؟ 471
32 9 - بهترين و زيباترين لباسها: 472
33 10 - حسنهء دنيا و آخرت: 472
34 11 - احسان و تحيت بهتر: 472
35 12 - تفسير عملى امام (عليه السلام): 472
36 بخش چهارم / زندگى سياسى امام (عليه السلام) و پاسخ از شبهه زندگى سياسى امام حسن مجتبى (عليه السلام) 477
37 پاسخ شبهه اول: " صلح امام حسن (عليه السلام) " 477
38 انتظار عمومى 478
39 بى وفائى 482
40 ترفندهاى معاويه 483
41 نامه هاى ميان معاويه و قيس 483
42 1 - راهى منحصر به فرد: 485
43 2 - تقيه: 485
44 3 - كوتاهى ياران: 486
45 4 - احساس غربت: 486
46 مردم شناسى امام مجتبى (عليه السلام) 488
47 صلح خواهى مردم 489
48 تنها براى حكومت 492
49 تحقق پيشى بينى امام مجتبى (عليه السلام) 493
50 تداوم جنگ سرد 494
51 گفتار چند تن از معاصران 497
52 1 - گفتار مرحوم شرف الدين: 497
53 2 - گفتارى از سيرهء پيشوايان: 498
54 از نظر خارجى 501
55 از نظر سياست داخلى 502
56 خستگى از جنگ 502
57 فرماندهان خائن 506
58 مردم پيمان شكن! 507
59 توطئه هاى خائنانه 508
60 متن كامل پيام صلح 511
61 متن پيمان 512
62 اهداف امام (عليه السلام) 513
63 مورخان مزدور 514
64 نقض پيمان صلح 516
65 اجتماع در كوفه 517
66 جنايت معاويه 518
67 جنبش از نو آغاز مى شود 519
68 بيدار باش حوادث 521
69 پاسخ شبهه دوم: " تعدد همسران آن حضرت " 523
70 پاسخ قطعى 529
71 فرزندان امام 531
72 بخش پنجم / رهنمودها و ارشادات معنوى امام (عليه السلام) رهنمودهاى امام مجتبى (عليه السلام) 535
73 مواعظ پدر 536
74 برخى ديگر از رهنمودها 538
75 سخت ترينها 539
76 مكتوبى به معاويه 539
77 مباحثه و گفتگو در علم 540
78 افراد قابل انتخاب 540
79 سخنى در محضر امام (عليه السلام) 540
80 پندهاى جاودان 541
81 شهادت جانسوز امام حسن (عليه السلام) 542
82 درد دل برادر 543
83 انگيزهء شهادت امام حسن (عليه السلام) 545
84 وصيت امام مجتبى (عليه السلام) 549
85 ياران و روايتگران از او 551
86 الف) ياران: 551
87 ب) روايتگران: 552
88 اولاد و اخلاف امام حسن مجتبى (عليه السلام) 552