نداشته باشد چون براى استفاده در منازل لوله كشى شده آيا در بعضى مواقع كه به مدت چند شبانه روز براى منبع خصوصى، و مرغدارى از آن استفاده مىكنند و هر شبانه روز را به يك مبلغ جزئى، خريد و فروش مىكنند و پول آن را خرج كارهاى لوله كشى و كارهاى خود آب مىكنند اشكال دارد يا خير؟
ج - اگر آب مذكور قنات ملكى داشته يا صاحب درختها، عملى روى آن انجام داده، بدون اجازه ورثه او، تصرف در آن جايز نيست و اگر از ميان كوه و دره، چشمه طبيعى است، به مقدار احتياج اشجار واقع در اطراف آن، متعلق به صاحبان اشجار است و در اضافه از مقدار احتياج اشجار، استفاده اهل ده بوسيله لوله كشى اشكال ندارد و وضو و غسل از آن صحيح است و در نزاع موضوعى مرافعه شرعيه لازم است. و جواب سؤال بعد نيز معلوم مىشود.
س 59 - در اثر باريدن باران سيل جارى مىشود آيا آب سيل مال همه مردم قريه است يا مربوط به مالكين قريه است؟
ج - ما دامى كه در نهر ملكى وارد نشده همه اهل قريه حق استفاده از آن را دارند و اما بعد از ريختن به نهر ملكى و قصد تملك از طرف مالك نهر، آب مال مالك نهر است.
والله العالم.
س 60 - عده‌اى از اهل روستا در چمن زيد كانال درست كرده و آب چمن را بدون رضايت زيد به حمام عمومى مىبرند وزيد مىگويد اگر من از آن آب حقى دارم جهت حمام رضايت نمىدهم در اين صورت در آب حمام مذكور غسل و وضوء چه صورت دارد؟
ج - از وضع چمن مورد سؤال اطلاع ندارم چنانچه چمن مزبور محياة بالاصل بوده از انفال است و همه مسلمين حق استفاده از آن را دارند و اگر محياة بالعرض باشد مال احياء كننده است و تصرف در آن بدون اجازه مالك حرام و وضو و غسل با آن بدون رضايت مالك آن باطل است.
س 61 - طرف غرب قريه ما تماما كوه و زمين موات است بعضى از اهالى خانه خود را توسعه داده و از زمين‌هاى مذكوره به خانه وملك خود اضافه و ساختمان كرده‌اند يك عده ديگر كه خانه دارند مىگويند آن زمينها، مال تمام اهالى است بايد شما پول بدهيد كه