واگر پس از طواف يادش آمد يا علم پيدا كرد وتدارك نمود، واجب نيست طواف را دوباره انجام دهد، اگرچه احتياط مستحب آن است كه دوباره آن را انجام دهد، ولى اگر از روى علم وعمد قربانى نكند وطواف را انجام دهد، ظاهر اين است كه طوافش باطل است وواجب است پس از قربانى كردن دوباره آن را انجام دهد.
مسأله٣٨٠  ـ يك قربانى، تنها براى يك شخص كفايت مى كند.
مسأله٣٨١  ـ قربانى بايد گاو يا گوسفند يا شتر باشد، وشتر بايد پنج سال را تمام كرده، ووارد سال ششم شده باشد، وگاو وبز ـ بنابر احتياط ـ بايد دو سال را تمام كرده، ووارد سال سوم شده باشد، وهمچنين احتياط واجب آن است كه گوسفند يك سال را تمام كرده، ووارد سال دوم شده باشد.
واگر پس از قربانى كردن براى او معلوم شود كه قربانى سنِّ لازم را نداشته، كافى نيست وبايد دوباره قربانى كند.
ومعتبر است در قربانى كه اعضاى آن تمام باشد، بنابراين اگر يك چشم را نداشته باشد، يا لنگ، يا گوش بريده، يا شاخ داخلى اش شكسته، يا نقص ديگرى مانند آن را داشته باشد، كفايت نمى كند، واظهر اين است كه اخته (خصىّ) نيز كفايت نمى كند. (ومقصود از شاخ داخلى، شاخى است سفيد وكوچك كه در درون شاخ معمولى قرار دارد.)
ومعتبر است از نظر عرفى لاغر نباشد، واحوط واولى آن است كه مريض هم نباشد، ورگهاى دو تخم وخودِ دو تخمش را نكوبيده باشند، وآن قدر پير نباشد كه مغز استخوانهايش آب شده باشد.
ونيز گوشش سوراخ نباشد، وبه حسب اصل خلقتش بى شاخ وبى دم نباشد.
واحتياط واجب آن است كه در صورتى كه ميسّر است گوشش شكافته شده نباشد.
مسأله٣٨٢  ـ اگر قربانى را به اعتقاد سالم بودن بخرد، وپس از پرداخت قيمت معلوم شود معيوب است، اكتفا كردن به آن جايز است.
مسأله٣٨٣  ـ چنانچه متمكّن از تهيه قربانى داراى شرايط در روزهاى تشريق ـ يازدهم ودوازدهم وسيزدهم ـ نباشد احتياط واجب آن است كه جمع كند بين آنچه متمكّن از تهيه آن است وبدل از قربانى، يعنى روزه گرفتن، مگر اين كه نقص حيوان اخته بودن آن باشد، كه در اين صورت با عدم تمكّن تهيه سالم، به آن اكتفا مى شود.
مسأله٣٨٤  ـ اگر حيوانى را به اعتقاد چاق بودن بخرد وبعد معلوم شود كه لاغر است، كفايت مى كند، ولى اگر آن را به غيرِ خريد ـ مثل ارث يا هبه ومانند اين دو ـ تملّك كند، وبه اعتقاد چاق بودن قربانى كند وبعد معلوم شود لاغر بوده، كفايت آن محلّ اشكال است.
مسأله٣٨٥  ـ اگر حيوان را قربانى كند وسپس شك كند كه داراى شرايط بوده يا نه، در صورتى كه احتمال دهد حين قربانى كردن شرايط را در او احراز كرده، حكم به صحّت قربانى مى شود، همچنين است اگر پس از قربانى كردن شك كند حيوان را در منى قربانى كرده يا جاى ديگرى.
واگر شك كند قربانى كرده يا نه، چنانچه پس از داخل شدن در اعمالى كه بايد بعد از قربانى انجام داد ـ مثل تقصير يا حلق ـ شك پيدا شود، بنا را بر آن بگذارد كه قربانى كرده است، واگر پيش از آن باشد بايد قربانى كند.