3. خطابهء پرشور امام سجاد (عليه السلام) در شام سومين اثر ماندگار امام سجاد (عليه السلام) كه همچنان با آن شور و حماسه و با آن شدت و جديت خود باقى و جاويدان مى باشد آن خطبهء بلند و كوبنده‌اى است كه دوستداران اهل بيت از آن بزرگوار به يادگار دارند خطيبان و گويندگان نسل به نسل آن را در سينه ها محفوظ داشته‌اند و دارند و اكنون زائران حرم عمه مكرمه اش زينب (عليه السلام) اين خطبه را در مسجد جامع دمشق در سوريه به هنگام تشرف به آن ديار، در همان مسجد تمرين و تكرار مى نمايند.
امام سجاد زين العابدين (عليه السلام) كه پس از شهادت پدر بزرگوار مسئوليت امامت و رهبرى امت را به عهده داشت، با حال بيمارى و نامساعد بودن وضع روحى و جسمى، در شام حضور اجبارى يافت و خاطرات حضور اجبارى اولياء و بندگان صالح و شايستهء خدا را در برابر طاغوتيان و مستكبران جهان، به نقطهء ظهور نشاند چون پيش از او هم سر يحيى بن زكريا (عليه السلام) پيامبر راستين الهى به جرم دفاع از شريعت در برابر ازدواج با محارم، نزد طاغوت عصر به عنوان هديه وكابين يك زن بدكاره، فرو فرستاده شده بود امام سجاد (عليه السلام) كه زينت عبادت‌گران و روشنى بخش عارفان و خداجويان، و زينت محراب عبادت‌ورزان، و تنظيم كننده رسالهء حقوق انسان، و مبتكر دعاهاى صحيفه سجاديه (عليه السلام) بود به اين صورت به شام آورده شد، كه قلم را ياراى نگارش آن صحنه‌هاى دلخراش و خاطره‌هاى