برسد اگر چه سهم هر كدام آنها اين مقدار نباشد. بايد خمس آن را بدهند و همچنين اگر مجموع كمتر از نصاب باشد. بنا بر احتياط واجب.
مسأله 1806 - اگر معدنى را كه در ملك ديگريست بيرون آورد، آنچه از آن بدست مى آيد مال صاحب ملك است. و چون صاحب ملك براى بيرون آوردن آن خرجى نكرده، بايد خمس تمام آنچه را كه از معدن بيرون آمده بدهد.
3 - گنج مسأله 1807 - گنج، مالى است كه در زمين يا درخت يا كوه يا ديوار پنهان باشد و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه به آن، گنج بگويند و خمس در آن واجب است اگر طلا و نقره باشد.
مسأله 1808 - اگر انسان در زمينى كه ملك كسى نيست گنجى پيدا كند، مال خود او است و بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1809 - نصاب گنج 105 مثقال نقره در نقره 15 مثقال طلا است در طلا يعنى اگر نقره اى را كه از گنج بدست مى آورد، قبل از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده به 105 مثقال و طلا به 15 مثقال برسد بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1810 - اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و بداند مال كسانى كه قبلا مالك آن زمين بودن اند نيست، مال خود او مى شود و بايد خمس آن را بدهد، ولى اگر احتمال دهد كه مال يكى از آنان است، بايد به او اطلاع دهد و چنانچه معلوم شود مال او نيست، بايد به كسى كه پيش از او مالك زمين بوده اطلاع دهد، و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بوده اند خبر دهد و اگر معلوم شود مال هيچ يك آنان نيست مال خود او مى شود و بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1811 - اگر در ظرفهاى متعددى كه در يك جا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آنها روى هم 105 مثقال نقره يا 15 مثقال طلا باشد، بايد خمس آن را بدهد.