دهند كه صبح شده و او علم حاصل نكرد و گمان شوخى و يا تمسخر كرد و مفطرى را انجام داد و بعد معلوم شد كه صبح بوده در اين صورت قضاى آن بر او واجب است و اگر معلوم شود كه صبح نبوده روزه اين شخص صحيح است مطلقا از هر روزه كه باشد، ولى اگر خبر دهنده دو فرد عادل باشند در اين صورت كفاره هم بر شخص واجب مىشود و اما در عدول واحد وجوب كفاره بنا بر احتياط است.
(مسأله 1470): هرگاه دخول وقت مغرب را به شخصى خبر دهند و او افطار كرد و بعد خلافش ظاهر شد در اين صورت قضاى آن روز بر شخص واجب است و اگر خود شخص قدرت ديدن داشت و ملاحظه نكرد كفاره نيز بنابر اقوى بر او واجب است (1) مگر اينكه خبر دهنده دو فرد عادل و يا يك فرد عادل باشند، و ظاهر امر اين است كه در اين حكم فرقى ميان روزه ماه رمضان و غير آن مانند نذر معين نيست.
(مسأله 1471): بوسيدن و لمس كردن زنها كه در آنها شهوت انسان به حركت در آيد هر چند كه عادت به انزال با آن عمل نداشته باشد و نيز سرمه كشيدن در چشم و امثال آن اگر چه طعم آن به حلق برسد (2) و همچنين گرفتن خونى كه باعث ايجاد ضعف در بدن شود به شرط آنكه نداند كه باعث بيهوشى مىشود، براى شخص روزه دار مكروه است.
(مسأله 1472): علاوه بر موارد فوق مواردى چون داخل شدن در حمام كه ترس ايجاد ضعف در آن باشد و نيز ريختن چيزى در بينى به صورتى كه