جاهل اگر مقصر باشد روزه‌اش باطل است و قضا بر او واجب مىشود بدون كفاره و اگر غير مقصر است كفاره و قضا بر او لازم نيست (1).
مفطراتى كه انجام آنها حرام نيست ولى موجب قضا مى شوند عبارتند از:
1 - افطار كردن پيش از تفحص از صبح با قدرت بر انجام آن البته بنابر اينكه انجام مفطرات تا يقين به طلوع صبح جايز باشد و ليكن اگر بعدا معلوم شود كه صبح بوده است قضا بر او واجب است ولى كفاره لازم نيست.
(مسأله 1417): اگر شخص تفحص از صبح نمايد و به باقى بودن شب مطمئن شود و يا قدرت بر تفحص از صبح نداشته باشد (2) و مفطرى انجام دهد و بعد معلوم شود كه صبح بوده، بر او قضا و كفاره آن روزه لازم نيست و در اين فرض حكم به صحت روزه ماه رمضان و واجب معين اقرب است.
2 - اعتماد نمودن به قول كسى كه به بقاء شب خبر دهد و شخص به قول او مطمئن شود و يا مظنه داشته باشد و مفطرى انجام دهد و بعد معلوم شود كه صبح بوده، ولى اگر علم پيدا كند و يا اينكه خودش تفحص كند قضا بر او لازم نيست (3).