مقدارى را كه از خرج سالش زياد آمده بدهد.
مسأله 1775 - انسان مىتواند در بين سال هر وقت منفعتى به دستش آمد خمس آن را بدهد. و جايز است دادن خمس را تا آخر سال تأخير بيندازد و اگر براى دادن خمس سال شمسى قرار دهد، مانعى ندارد.
مسأله 1776 - كسى كه مانند تاجر و كاسب بايد براى دادن خمس، سال قرار دهد اگر منفعتى بدست آورد و در بين سال بميرد، بايد مخارج تا موقع مرگش را از آن منفعت كسر كنند و خمس باقيمانده را بدهند.
مسأله 1777 - اگر قيمت جنسى كه براى تجارت خريده بالا رود، و آن را نفروشد و در بين سال قيمتش پائين آيد، خمس مقدارى كه بالا رفته بر او واجب نيست.
مسأله 1778 - اگر قيمت جنسى كه براى تجارت خريده بالا رود و به اميد اين كه قيمت آن بالاتر رود، تا بعد از تمام شدن سال آن را نفروشد و قيمتش پائين آيد تمام خمس مقدارى كه بالا رفته بر او واجب نيست بلكه همان مقدار از عين را كه در حال استقرار خمس به نسبت تمام عين خمس آن شده در حال گرانى عين و ارزانى آن بايد بدهد مثلا اگر از سرمايه خمس داده جنسى را هزار تومان خريد و در سر سال قيمت آن جنس شش هزار تومان شد شش يك آن جنس خمس آن مىشود كه اگر نپرداخت و قيمت آن در سال بعد هم ترقى كرد سپس تنزل نمود مثلا به همان هزار تومان اول رسيد بايد شش يك هزار تومان كه قيمت روز اداء است بپردازد بلى اگر در حين ترقى قيمت عين در دست او تلف شده باشد و بعد تنزل قيمت پيدا كرده باشد و بدون عذر در اداء خمس آن تأخير كرده باشد خمس ترقى قيمت را تا روز تلف ضامن است.
مسأله 1779 - اگر غير مال التجارة مالى داشته باشد كه خمسش را