احكام جعاله مسأله 2226 - جعاله آنست كه انسان قرار بگذارد در مقابل كارى كه انجام مىدهند مال معينى بدهد، مثلا بگويد هر كس گمشده مرا پيدا كند، ده تومان به او مىدهم و به كسى كه اين قرار را مىگذارد جاعل و به كسى كه كار را انجام مىدهد عامل مىگويند و فرق بين جعاله و اين كه كسى را براى كارى اجير كنند، اين است كه در اجاره بعد از خواندن صيغه، اجير بايد عمل را انجام دهد و كسى هم كه او را اجير كرده اجرت را به او بدهكار مىشود، ولى در جعاله عامل مىتواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد، جاعل بدهكار نمىشود.
مسأله 2227 - جاعل بايد بالغ و عاقل باشد و از روى قصد و اختيار قرار داد كند و شرعا بتواند در مال خود تصرف نمايد، بنابر اين جعاله آدم سفيهى كه مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف مىكند و جعاله محجور نسبت به اموالى كه شرعا از تصرف در آنها ممنوع است صحيح نيست.
مسأله 2228 - كارى را كه جاعل مىگويد انجام دهند، بايد حرام يا بىفائده نباشد، پس اگر بگويد هر كس شراب بخورد، يا در شب بجاى تاريكى برود ده تومان به او مىدهم، جعاله صحيح نيست.
مسأله 2229 - اگر مالى را كه قرار مىگذارد بدهد معين كند مثلا بگويد:
هر كس اسب مرا پيدا كند، اين گندم را به او مىدهم، لازم نيست بگويد: آن گندم مال كجاست و قيمت آن چقدر است. ولى اگر مال را معين نكند مثلا بگويد: كسى كه اسب مرا پيدا كند ده من گندم به او مىدهم، بايد خصوصيات آن را كاملا معين نمايد.
مسأله 2230 - اگر جاعل مزد معينى براى كار قرار ندهد، مثلا بگويد:
مصمم حسب محرك "مشروع قادتنا" لمعالجة النصوص والمفاهيم. http://qadatona.org