تشخيص داده در ضمن مقتول، داراى شش صغير، مىباشد آيا راننده با اين وضع ضامن ديه مقتول مىباشد يا خير؟
ج - در فرض سئوال، وجهى براى ضمان راننده نسبت به ديه مقتول به نظر نمىرسد بخصوص اگر سوار شدن به چنين ماشينى در چنين محلى به اصرار خود مسافر عاقل بالغ رشيد باشد. بلى اگر شرعا ثابت شود كه راننده تقصير كرده عاقله او ضامن ديه هستند اگر قتل خطائى باشد و در شبه عمد خود راننده ضامن است و چنانچه در خصوصيات حادثه نزاعى باشد محتاج به مرافعه شرعيه است.
س 51 - اگر كسى بر عكس سير ماشين، با سرعت حركت كند و با ماشين بر خورد كند و كشته شود، آيا تصادم است و راننده بايد نصف ديه‌اش را بپردازد (در فرض شبه عمد) و يا آن كه تمام ديه بايد پرداخت شود؟
ج - اگر در وقتى راننده متوجه شود كه نتواند خود را كنترل كند ديه دادن بر او واجب نيست ولى اگر در موقعى متوجه شود كه قادر بر كنترل هست و به خيال اين كه بر خورد نمىكند تصادم نمايد بعيد نيست در حكم شبه عمد باشد.
س 52 - راننده ماشين سوارى در داخل خيابان شهر با سرعت مجاز در حركت است، دو كودك با يكديگر بازى مىكنند ناگهان يكى با عجله بسيار خود را به زير ماشين اين راننده مىاندازد به حدى كه راننده هرگز قادر نيست و نمىتواند خود را كنترل كند، كودك زير ماشين تلف مىشود در اين صورت آ يا ديه بر او است يا بر عاقله و يا بر هيچ كدام؟
ج - با فرض آن كه بچه خودش را جلو ماشين انداخته و راننده هم هيچ گونه قدرتى براى جلوگيرى نداشته مراعات احتياط در سرعت متعارف شهر را نموده باشد كسى ضامن نيست ولى اگر ورثه مقتول در اين امور مدعى راننده باشند محتاج به مرافعه شرعيه است.
س 53 - كارگرى بدستور معمار كار مىكرد يك روز معمار حاضر نبوده و كارگر مذكور مشغول گود بردارى شده، ناگهان خاك ريزش كرده كارگر در زير آوار مانده مىميرد آيا معمار ضامن است؟
ج - در فرض سئوال اگر كارگر بدون امر معمار مشغول گود بردارى شده معمار ضامن نيست و اگر به امر او بوده و بر حسب متعارف لازم بوده كه معمار احتياط مناسب را جهت