5 - مسئوليت اقامه دليل به عهده كدام يك از طرفين دعوى مىباشد؟
قاعده فقهى: " البينة على المدعي واليمين على من أنكر " مىگويد: كسى كه مدعى امرى شود موظف است كه بينه و دليل اقامه كند و آن كس كه منكر است بر انكار خود سوگند ياد مىكند. ماده 1257 قانون مدنى نيز مىگويد: هر كس مدعى حقى باشد بايد آن را اثبات كند و مدعى عليه هر گاه در مقام دفاع مدعى امرى شود كه محتاج به دليل باشد اثبات امر به عهده اوست.
بررسى چند امر در اين مسأله ضرورى به نظر مىرسد:
1 - " سير تاريخى قاعده ":
با مطالعه تاريخ اسلام اين نكته به دست مىآيد كه در دوران قديم، قاضى و دادگاه از مدعى مطالبه دليل نمىكرده است بلكه به صرف ادعاى مدعى، حكم به نفع خواهان صادر مىشد. در قرآن جريان قضاوت حضرت داوود (عليه السلام) را چنين بيان مىكند كه: عده اى براى قضاوت نزد حضرت داوود (عليه السلام) رفتند يك طرف ادعا كرد كه خصم من 99 ميش دارد و من يك ميش دارم و او آن را هم مىخواهد از من بگيرد. حضرت داوود (عليه السلام) بى درنگ حكم نمود كه بر تو ظلم شده است و از او