را جلو مى كشد و ماهيچههاى مربوط را كوتاه مىكند و مهرههاى پشت را از شكل و توازن خارج مى سازد بهتر است در عوض كفشهاى پاشنه بلند. كفش راحت پوشيد. بهترين ورزش براى پا، برهنه راه رفتن است كه داراى فوايد زياد و خاصيت درمانى است. همانطور كه كفش تنگ بسيار باعث آزار پاهاست، جوراب خيلى كوتا و نامناسب هم بر سر انگشتان و عضلات پا فشار مى آورد، پا احتياج به تحرك و ورزش دارد و استراحت زياد براى آن مفيد نيست. يكى از علل رنجورى پاها، نشستن در صندليهاى راحتى و چرخدار و نيمكتهاى باغ به منظور استراحت ممتد است. در حالى كه ورزش ملايم و حركت آرام و تقويت عضلات و اعصاب پا فوق العاده مفيد است و بر عمر انسان مى افزايد.
و با و با مرضى است واگير و خطرناك كه هر وقت بروز كند عده ى كثيرى را مبتلا مىسازد. سرايت آن به وسيله ميكروب مخصوصى است كه در آب و مأكولات توليد مىشود. گاهى بطور ناگهانى بروز مىكند. و در ظرف چند ساعت چندين نفر را هلاك مىسازد. و به اين سبب وباى صاعقه ناميده مىشود. عوارض آن قى و اسهال شديد، سنگينى در قلب و معده، پيدا شدن دانههاى سفيد شبيه برنج خيس خورده در مدفوع مريض، كبود شدن لبها و گونهها، انقطاع بول، احساس برودت شديد و عطش مفرط، كند شدن نبض، فرورفتگى چشمها و گونهها، گرفتگى صدا، خشكيدگى پوست بدن (بطورى كه اگر آن را با دست بكشند و فشار بدهند تقريبا به همان حالت باقى مىماند، زيرا حالت ارتجاعى خود را در اثر كم شدن مايعات بدن از دست مىدهد) مى باشد.
در مواقع شيوع بيماريهاى عفونى مثل و با و طاعون، جويدن تر خون براى جلوگيرى از سرايت مرض توصيه شده است.