بالناس " ولى معتمد همان روايت كافى است زيرا معلوم است كه در نقل تهذيب، روايت، مختصر شده و مثل نقل بمضمون است و علاوه جمله (إلا أن يأتي بموجبة) از آن اسقاط شده و در دوران امر بين زياده و نقيصه، اصالت عدم زياده بر اصل عدم نقيصه مقدم است و فرضا هم اين دو اصل را حجت بدانيم در خصوص مورد با توجه به روايت معاوية بن عمار ظاهر اين است كه اين جمله، اسقاط شده و نسخه كافى صحيح است و احتمال اين كه جمله (إلا أن يأتي بكبيرة) يا (إلا أن يأتي بموجبة) در اين دو روايت از بعض روات به عنوان شرح و تفسير حديث اضافه شده باشد بسيار بعيد است و فرضا هم اين نحو باشد از رحمت و مغفرت و كرم و فضل خداوند متعال، بعيد نيست كه مقرر فرمايد تا چهار ماه، مؤمنى كه حج بجا آورده مطلق گناهانى كه تحت فشار تسويلات نفس و غلبه هوا از او صادر شده (نه بنحو بى اعتنائى و استخفاف به امر خداوند) مورد آمرزش واقع شود و كسى نمىتواند رحمت واسعه و تفضل خدا را محدود كند. بلى اين حديث، كسى را كه از روى بى اعتنائى و استخفاف به امر و نهى خدا معصيت نمايد يا اين كه بخواهد با تشبث به اين حديث، در اين چهار ماه، هر گناه و معصيتى را مرتكب گردد شامل نمىشود و از ابتداء تا حال هم هيچ كس از اين اخبار، استفاده نكرده كه حاج تا چهار ماه، مرخص و آزاد است و با اتكاء به اين حديث، مرتكب هر معصيتى بخواهد بشود كه اين برداشت و تلقى، البته صحيح نيست.
(٥١٣)