زارعين مىگيرند خمس دارد و يا ندارد؟ و اگر خمس دارد زارعين بايد بدهند يا مالكين؟.
ج - پولى كه در اين گونه موارد بعنوان قيمت ملك صرف مىشود مؤنه نيست زيرا اگر معامله، بوجه شرعى واقع شده باشد سرمايه، حساب مىشود و در صورتى كه بدون وجه شرعى باشد مال خود را اتلاف نموده پس در هر دو صورت خمس دارد و اگر پول را بعنوان مال الاجاره پرداخته در صورتى كه بوجه شرعى باشد بر زارع چيزى نيست و اگر به غير وجه شرعى باشد زارع بايد خمس آن را بدهد.
س 123 - شخصى كارمند اداره است و از آن اداره، مبلغ بيست هزار تومان بعنوان وام به او مىدهند كه در مدت بيست سال، از حقوق او كسر كنند و ربحى هم از او نمىگيرند آيا به اين مبلغ مذكور، خمس تعلق مىگيرد يا نه؟ و در صورت تعلق، آيا بايد خمس همه پول را يك دفعه بدهد و يا در مدت بيست سال كه سر سال، خمس هر چه از حقوق او بابت اين فرض داده شده است بدهد؟.
ج - در فرض مسأله، خمس دفعة به مجموع بيست هزار تومان تعلق نمىگيرد بلى چنانچه اين پول را صرف در مؤنه ننمايد در هر سالى هر مقدار از قرض، اداء شد خمس آن را بدهد.
س 124 - در اين قريه آب آشاميدنى وجود ندارد مردم در خانه خود يك آب انبار درست كرده و در زمستان آب باران جهت مصرفى سال ذخيره مىكنند گاهى كسر مىآيد لذا با تانكر، آب خريدارى نموده و در آن آب انبار مىريزند آيا اضافى اين آب هم در پايان سال بايد قيمت شود و خمس آن را بدهند يا خير؟.
ج - اگر فعلا كه در حوض ريخته شده ماليت داشته باشد كه قابل فروش باشد خمس دارد ولى معلوم نيست مال محسوب شود هر چند مورد حاجت باشد و لذا بعيد نيست خمس نداشته باشد.
س 125 - جمعى از مؤمنين وجوهى را بعنوان مخارج زيارت اعتاب مقدسه، در شبهاى جمعه، جمع آورى نموده‌اند و در آخر سال، مبلغى از آن يا همه آن به مصرف نرسيده آيا لازم است خمس آن مبلغ داده شود يا اين سفرها اگر چه در سالهاى بعد هم واقع شود به منزله احتياجات بين سال است؟.