را به يك من و نيم گندم و يك دستمال بفروشد.
مسأله 2083 - اگر چيزى را كه مثل پارچه با متر و ذرع مىفروشند، يا چيزى را كه مثل گردو و تخم مرغ با شماره معامله مىكنند، بفروشد و زيادتر بگيرد مثلا ده تا تخم مرغ بدهد و يازده تا بگيرد اشكال ندارد.
مسأله 2084 - جنسى را كه بعضى از شهرها با وزن، يا پيمانه مىفروشند و در بعضى از شهرها با شماره معامله مىكنند، در شهرى كه به او زن، يا پيمانه مىفروشند جايز نيست به زيادتر از آن بفروشند و در شهرى كه با شماره مىفروشند جايز است به زيادتر از آن بفروشند.
مسأله 2085 - اگر چيزى را كه مىفروشد و عوضى را كه مىگيرد از يك جنس نباشد، زيادى گرفتن اشكال ندارد، پس اگر يك من برنج بفروشد و دو من گندم بگيرد معامله صحيح است.
مسأله 2086 - اگر جنسى را كه مىفروشد، و عوضى را كه مىگيرد، از يك چيز عمل آمده باشد، بايد در معامله زيادى نگيرد، پس اگر يك من روغن بفروشد و در عوض آن يك من و نيم پنير بگيرد، ربا و حرام است. و احتياط واجب آنست كه كه اگر ميوه رسيده را با ميوه نارس معامله كند زيادى نگيرد.
مسأله 2087 - جو و گندم در ربا يك جنس حساب مىشود. پس اگر يك من گندم بدهد و يك من و پنج سير جو بگيرد، ربا و حرام است. و نيز اگر مثلا ده من جو بخرد كه سر خرمن ده من گندم بدهد، چون جو را نقد گرفته و بعد از مدتى گندم را مىدهد، مثل آنست كه زيادى گرفته و حرام مىباشد.
مسأله 2088 - اگر مسلمان از كافرى كه در پناه اسلام نيست، ربا بگيرد اشكال ندارد، و نيز پدر و فرزند و زن و شوهر مىتوانند از يكديگر ربا بگيرند.
شرائط فروشنده و خريدار مسأله 2089 - براى فروشنده و خريدار شش چيز شرط است:
اول - آن كه بالغ باشند.