مثقال طلاى سكه دار برسد، بايد خمس آن را بدهند.
مسأله 1805 - اگر معدنى را كه در ملك ديگرى است بيرون آورد آنچه از آن بدست مىآيد، مال صاحب ملك است و چون صاحب ملك براى بيرون آوردن آن خرجى نكرده، بايد خمس تمام آنچه را كه از معدن بيرون آمده بدهد.
3 - گنج مسأله 1806 - گنج مالى است كه در زمين يا درخت يا كوه يا ديوار پنهان باشد و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه به آن، گنج بگويند.
مسأله 1807 - اگر انسان در زمينى كه ملك كسى نيست گنجى پيدا كند، مال خود او است و بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1808 - نصاب گنج بنا بر احتياط 105 مثقال نقره يا 15 مثقال طلا است يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج به دست مىآورد، بعد از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده به 105 مثقال نقره سكه دار يا 15 مثقال طلاى سكه دار برسد. بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1809 - اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و بداند مال كسانى كه قبلا مالك آن زمين بودهاند نيست، مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد ولى اگر احتمال دهد كه مال يكى از آنان است، بايد به او اطلاع دهد و چنانچه معلوم شود مال او نيست، بايد به كسى كه پيش از او مالك زمين بوده اطلاع دهد و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بودهاند خبر دهد، و اگر معلوم شود مال هيچ يك آنان نيست مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد.
مسأله 1810 - اگر در ظرفهاى متعددى كه در يك جا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آنها روى هم 105 مثقال نقره سكه دار يا 15 مثقال طلاى سكه دار باشد، بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد ولى چنانچه در چند جا گنج پيدا كند، هر كدام آنها كه قيمتش به اين مقدار برسد، بنابر احتياط خمس آن واجب است و گنجى كه قيمت آن به اين مقدار نرسيده خمس ندارد.
مسأله 1811 - اگر دو نفر گنجى پيدا كنند كه قيمت سهم هر يك آنان به 105 مثقال نقره سكه دار يا 15 مثقال طلاى سكه دار برسد، بايد خمس آن را بدهند.
مسأله 1812 - اگر كسى حيوانى را بخرد و در شكم آن مالى پيدا كند چنانچه