من و نيم پنير بگيرد، ربا و حرام است و احتياط واجب آنست كه اگر ميوه رسيده را با ميوه نارس معامله كند زيادى نگيرد.
مسأله 2079 - جو و گندم در ربا يك جنس حساب مىشود، پس اگر يك من گندم بدهد و يك من و پنج سير جو بگيرد، ربا و حرام است. و نيز اگر مثلا ده من جو بخرد كه سر خرمن ده من گندم بدهد، چون جو را نقد گرفته و بعد از مدتى گندم را مىدهد، مثل آن است كه زيادى گرفته و حرام مىباشد.
مسأله 2080 - اگر مسلمان از كافرى كه در پناه اسلام نيست ربا بگيرد اشكال ندارد. و نيز پدر و فرزند و زن و شوهر مىتوانند از يكديگر ربا بگيرند.
شرائط فروشنده و خريدار مسأله 2081 - براى فروشنده و خريدار شش چيز شرط است: اول آن كه بالغ باشند.
دوم آن كه عاقل باشند. سوم آن كه حاكم شرع آنان را از تصرف در اموالشان جلوگيرى نكرده باشد يا در حال بلوغ سفيه نباشند. چهارم آن كه قصد خريد و فروش داشته باشند پس اگر مثلا به شوخى بگويد مال خود را فروختم، معامله باطل است. پنجم آن كه كسى آنها را مجبور نكرده باشد. ششم آن كه جنس و عوضى را كه مىدهند مالك باشند يا مثل پدر و جد صغير، اختيار مال در دست آنان باشد، و احكام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد.
مسأله 2082 - معامله با بچه نا بالغ باطل است، اگر چه پدر يا جد آن بچه به او اجازه داده باشند كه معامله كند، ولى اگر بچه مميز باشد و چيز كم قيمتى را كه معامله آن براى بچه‌ها متعارف است معامله كند اشكال ندارد، و نيز اگر طفل وكيل در اجراى صيغه معامله يا وسيله باشد كه پول را به فروشنده بدهد و جنس را به خريدار برساند، يا جنس را به خريدار بدهد و پول را به فروشنده برساند، - چون واقعا دو نفر بالغ با يكديگر معامله كرده‌اند - معامله صحيح است، ولى بايد فروشنده و خريدار يقين داشته باشند كه طفل جنس و پول را به صاحب آن مىرساند.
مسأله 2083 - اگر از بچه نا بالغ چيزى بخرد، يا چيزى به او بفروشد بايد جنس يا پولى را كه از او گرفته به صاحب آن بدهد، يا از صاحبش رضايت بخواهد. و اگر صاحب آن را نمىشناسد و براى شناختن او هم وسيله‌اى ندارد، بايد چيزى را كه از بچه گرفته از طرف صاحب آن صدقه بدهد ولى اگر چيزى را كه گرفته مال خود صغير باشد بايد به وليش برساند، و اگر او را پيدا نكرده به حاكم شرع بدهد.