و مانند آن در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمىكند.
مسأله 1589 - فرو بردن اخلاط سر و سينه، تا به فضاى دهان نرسيده اشكال ندارد ولى اگر داخل فضاى دهان شود، احتياط واجب آنست كه آن را فرو نبرد.
مسأله 1590 - اگر روزه دار بقدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد واجب است به اندازهاى كه از مردن نجات پيدا كند آب بياشامد ولى روزه او باطل مىشود و اگر ماه رمضان باشد، بايد در بقيه روز از بجا آوردن كارى كه روزه را باطل مىكند خوددارى نمايد.
مسأله 1591 - جويدن غذا براى بچه يا پرنده و چشيدن غذا و مانند اينها كه معمولا به حلق نمىرسد، اگر چه اتفاقا به حلق برسد، روزه را باطل نمىكند. ولى اگر انسان از اول بداند كه به حلق مىرسد، روزهاش باطل مىشود هر چند به حلق نرسد و بايد قضاى آن را بگيرد و اگر به حلق رسيده كفاره هم بر او واجب است.
مسأله 1592 - انسان نمىتواند براى ضعف، روزه را بخورد ولى اگر ضعف او بقدرى است كه معمولا نمىشود آن را تحمل كرد، خوردن روزه اشكال ندارد.
2 - جماع مسأله 1593 - جماع روزه را باطل مىكند، اگر چه فقط به مقدار ختنه گاه داخل شود و منى هم بيرون نيايد.
مسأله 1594 - اگر كمتر از مقدار ختنه گاه داخل شود و منى هم بيرون نيايد، روزه باطل نمىشود.
مسأله 1595 - اگر شك كند كه به اندازه ختنه گاه داخل شده يا نه كفاره بر او واجب نيست و اگر قصد دخول داشته با علم به مفطر بودن دخول و دخول واقع نشده يا شك در آن نمايد روزهاش باطل است و قضا آن واجب است.
مسأله 1596 - اگر فراموش كند كه روزه است و جماع نمايد، يا با او جماع نمايند بطورى كه از اختيار او خارج باشد روزه او باطل نمىشود، ولى چنانچه