احتياج دارد كه اگر زن نگيرد به حرام مىافتد، آيا كدام مقدم است و وظيفه پدر بزرگ چيست، ازدواج براى نوه‌اش يا حج؟
ج - حج خودش مقدم است مگر اين كه ازدواج نوه از مخارج عرفى او محسوب شود و نتواند هم براى او ازدواج كند و هم به مكه برود.
54 - س - اينجانب با داشتن استطاعت مالى و هفتاد و دو سال سن، چون معتاد به خوردن ترياك هستم طبق مقررات كشورى، اداره بهداشت از رفتن حج جلوگيرى مىكند، از نظر شرع تكليف حج چيست؟
ج - اگر قبلا مستطيع بوده ايد و با امكان، حج نرفته‌ايد حج بر شما مستقر شده است، و اگر قبلا استطاعت نداشته ايد در فرض مذكور مستطيع نيستيد، مگر آن كه بتوانيد، ولو با ترك ترياك، تحصيل اجازه كنيد و به مكه برويد.
55 - س - آيا از منافع خمس و زكات، كسى مستطيع مىشود يا نه، و آيا خمس و زكات جزء تركه ميت است يا نه؟
ج - چنانچه به عنوان مصرف از طرف ولى امر به او داده شده، مالك شده و جزو تركه او محسوب است، و از منافع آن هم با وجود ساير شرايط مستطيع مىشود.
56 - س - هر گاه كسى سرمايه يا ابزار كار دارد كه اگر مقدارى از آن بفروشد مىتواند با آن زندگى كند بدون زحمت، و با تفاوت آن قادر بر حج است آيا اين شخص مستطيع است؟
ج - با وجود ساير شرايط مستطيع است.
57 - س - شخصى باغى دارد كه چند سال است در آمدى نداشته، اما از نظر قيمت براى سفر حج كافى بوده، صاحب باغ عرفا اطمينان دارد وقتى باغ ثمر بدهد او هم از كار افتاده خواهد شد و بايد از در آمد باغ امرار معاش نمايد، آيا اين شخص مستطيع است؟
ج - اگر تمكن از امرار معاش به غير از در آمد آن باغ نداشته باشد مستطيع نيست.
58 - س - شخصى كه بعد از عمره تمتع ديوانه شده، آيا لازم است كه او را براى حج محرم كنند و وظيفه چيست؟
ج - لازم نيست، و بر ديوانه تكليفى نيست.
59 - س - اگر دختر بچه سه ساله را مادرش در سفر مكه معظمه همراه ببرد، و در