حاصل مىشود؟
ج - با فرض وجود ساير شرايط استطاعت، به هر كدام اجازه داده شود مستطيع مىشود.
26 - س - پدرى براى حج ثبت نام كرده است و در وصيتش گفته است كه برايش حج مستحبى بجا آورند، و پسر بزرگتر چون ديده خودش استطاعت بدنى و مالى دارد، و فقط استطاعت طريقى نداشته كه آن هم با فوت پدر برايش حاصل شده به نيت خود حج را انجام داده، نه به نيابت از پدر، آيا حج او صحيح است يا نه؟ چون استطاعت طريقى نداشته مگر از طريق نيابت؟
ج - فرض مزبور نيابت نيست، و حج خودش صحيح و مجزى است.
27 - س - مسلمين بعضى از كشورهائى كه حكومتشان كمونيستى است، مانند حكومت فعلى افغانستان، اگر بخواهند حج بروند بايد مبلغ زيادى به آن حكومت كمك كنند و قهرا اين پول براى تقويت چنين حكومتى مصرف مىشود، در صورتى كه راه منحصر به اين كار باشد آيا اولا حج بر چنين اشخاصى واجب است يا نه و ثانيا اگر اين مقدار پول را بدهند و به حج بروند از حجة الاسلام كفايت مىكند يا نه؟
ج - آنچه ذكر شد موجب سقوط حج نمىشود.
28 - س - زنى براى حج ثبت نام كرده است، ولى شوهرش كه او هم استطاعت داشته به عللى ثبت نام ننموده است، آيا زن مىتواند شرعا نوبت خود را به شوهرش بدهد به اين اميد كه در آينده هر دو با هم ثبت نام نمايند يا نه؟
ج - اگر زن مستطيعه است نمىتواند نوبت خود را به شوهرش بدهد، ولى اگر نوبت را به او داد حج شوهر صحيح است.
29 - س - من با داشتن بيست هزار تومان قرض و گرفتن يك ماه حقوق قبل از پرداخت آن، موفق به سفر حج شدم، با توجه به اين كه شخص طلبكار از اين سفر حج كاملا راضى و به پولش احتياج ندارد، آيا اين حج واجب محسوب مىشود يا نه؟
ج - اگر استطاعت مالى از براى شما محقق بوده، در فرض مزبور حج شما صحيح و حج واجب محسوب است، به شرط آن كه امكان اداى بدهى بعدا به سهولت براى شما فراهم باشد. ولى اگر با قرض براى حج استطاعت مالى پيدا كرده ايد مستطيع نشده‌ايد و از