در سال 148 هجرى قمرى، يعنى حدود 1367 سال پيش (1)، در روز يازدهم ذيقعده خداى بزرگ در مدينه فرزندى به امام كاظم (عليه السلام) عطا كرد كه نامش را " على " گذاردند، و بعدها لقب " رضا " به او داده شد، مادر ايشان بانويى با فضيلت بنام " تكتم " بود، كه پس از تولد حضرت، از طرف امام كاظم (عليه السلام) " طاهره " نام گرفت.
پس از شهادت پدر بزرگوارش در زندان بغداد در سال 183 هجرى، تقريبا 35 ساله بود كه عهده دار مسئوليت امامت و حفظ مبانى اسلامى و رهبرى شيعيان گرديد، مدت امامت آن حضرت كه در حدود بيست سال بود به سه بخش جداگانه تقسيم مىگردد:
1 - ده سال اول امامت آن حضرت، كه هنوز دوره زمامدارى هارون ادامه داشت 2 - 2 سال بعد، كه دوره خلافت محمد معروف به امين فرزند بزرگتر هارون بود.
3 - 5 سال اخير امامت آن حضرت، كه مصادف با خلافت مأمون و تسلط او بر قلمرو اسلامى آن روز بود.
امام رضا (عليه السلام) در هر يك از اين سه دوره به مقتضاى مسئوليت خطير امامت، با شرائط اوضاع و احوال پيچيده خلافت آن روز، كه بنام اسلام بر مردم