4 - استحاله مسأله 197 - اگر جنس چيز نجس به طورى عوض شود كه به صورت چيز پاكى در آيد پاك مىشود، و چنين تغييرى را استحاله مىگويند: مثل آن كه چوب نجس بسوزد و خاكستر گردد. يا سگ در نمكزار فرو رود و نمك شود ولى اگر جنس آن عوض نشود مثل آن كه گندم نجس را آرد كنند يا نان بپزند پاك نمىشود.
مسأله 198 - كوزه گلى و مانند آن كه از گل نجس ساخته شده نجس است، و بايد از ذغالى كه از چوب نجس درست شده اجتناب نمايند.
مسأله 199 - چيز نجسى كه معلوم نيست استحاله شده يا نه نجس است.
مسأله 200 - اگر شراب به خودى خود يا بواسطه آن كه چيزى مثل سركه و نمك در آن ريخته‌اند سركه شود پاك مىگردد.
مسأله 201 - شرابى كه از انگور نجس درست كنند، با سركه شدن پاك نمىشود، بلكه اگر نجاستى هم از خارج به شراب برسد احتياط واجب آن است كه بعد از سركه شدن از آن اجتناب نمايند.
مسأله 202 - سركه‌اى كه از انگور و كشمش و خرماى نجس درست كنند نجس است.
مسأله 203 - اگر پوشال ريز انگور يا خرما داخل آنها باشد و سركه بريزند ضرر ندارد. و نيز اگر پيش از آن كه خرما و كشمش و انگور سركه شود خيار و بادمجان و مانند اينها در آن بريزند اشكال ندارد.
5 - كم شدن دو سوم آب انگور مسأله 204 - آب انگورى كه جوش آمده پيش از آن كه دو ثلث آن بخار شود، يعنى دو قسمت آن كم شود و يك قسمت آن بماند نجس نيست، ولى خوردن آن حرام است، ولى اگر ثابت شود كه مست كننده است حرام و نجس