آن ضعيفه به سفر مكه كه رفت مشرف شد و برگشت. و بعد از دو سه ماه كه گذشت بناى او چنين شد كه دو طاق آب وملك در دو قنات داشت يكى داير و يكى باير، كه قيمت اينها مبلغ سيصد و پنجاه تومان مىشود، وقف نموده باشد: به اين نحو كه مداخل آنها به مصارف فقرا برسد، كه توليت آن تا حيات آن باقى است با خود باشد، و بعد از فوت او با برادر و شوهر او باشد، بعد از فوت آن دو نفر با حاكم شرع باشد. در آن اوقات في الجمله ناخوشى به هم رسانيد و شخص عالمى را طلبيد و آن دو طاق آب وملك را وقف كرد، و صيغه را هم جارى نمود.
و از راه احتياط كه مبادا بعد فقير شود از دو عالم مجتهد اين مسأله را تحقيق نمود كه (هر گاه دو طاق آب وملك بيست تومان مثلا منافع داشته باشد هيجده تومان آن را مىتواند حق التوليه از براى خود قرار دهد يا نه)؟ آن دو نفر مجتهد تجويز كرده بودند و از اين قرار صيغه را جارى كرده بوده است. و بعد از چند روزى اين مسأله را از مجتهد ديگر سؤال كرده بودند آن مجتهد گفته بوده است كه (حق التوليه كه به اين قدر باشد، صحيح نيست.). آمده بودند و به آن ضعيفه گفته بودند كه (فلان مجتهد حق التواليه چنينى را صحيح نمىداند. شما راضى هستيد كه اگر اين وقف صحيح نباشد اين آب وملك را به ما ببخشى كه بعد از فوت تو ما به مصارف خيرات تو رسانيم)؟.
ضعيفه گفت (غرض من اين است كه اين تنخواه به فقرا برسد) و ساكت شد.
و در روزى كه اين دو طاق آب وملك [را] وقف كردن اين وصيت را هم كرد كه (ثلث مال مرا به اين مصرف برسانيد، و جنازه مرا به نجف اشرف برسانيد، و سى سال صوم و صلات از براى من بگيريد، وتتمه ثلث را به فقرا بدهيد). و از وصيت سابق هيچ حرف نزده بود. و بعد از چند روزى ضعيفه فوت شد. در اين صورت آن وقف صحيح است يا نه؟ و آن وصيت او ل با وجود اين دخل و تصرفات به جا مىماند يا نه؟ و هر گاه وقف صحيح نباشد به وصيت اول بايد عمل كرد يا نه؟ و اگر وقف صحيح باشد در آن يك طاق قنات باير هم صحيح است يا نه؟
جواب: اولا موصى حاكم شرع [را كه] وصى نموده، معلوم نيست. اگر حاكم شرع معينى است خوب است، و الا پس وصى تعيين نكرده، و در آن وقت ولايت و اختيار وصايت با حاكم شرع است هر كى [را] او بخواهد او باشد. و ثانيا مراد از اين كه (سيصد تومان از مال من بايد به فقراى سادات و عوام بالسويه برسد) هم معلوم نيست. هر چند ظاهر اين