شيخ در فقه سنتي شيعي كتاب النهاية را نوشت كه تا چند قرن مهمترين متن فقهى شيعي به شمار مى رفت. جز آن كتاب الجمل والعقود و برخى آثار و رسائل فقهى ديگر از وى برجاى مانده است. تدوين دو مجموعه حديثي تهذيب الأحكام واستبصار و روش هاى أو در جمع ميان أحاديث متعارض و در برداشت هاى فقهى برروند تكاملى فقه شيعي تأثير گذارده است.
مكتب شيخ الطائفة به عنوان يك دوره دير پاى فقهى سه قرن تمام به خوبى پاييد و بر جامعه حقوقى و محيط علمي شيعه حكمفرما بود. جز آن كه در طول اين سه قرن سه مرحله مختلف بر آن گذشته است اين چنين:
1. پيروان شيخ - از زمان حيات شيخ الطائفة تا يك قرن پس از مرگ أو دوره شاگردان و پيروان اوست. در اين يك قرن تمامى كساني كه برمسند فقاهت نشستند و به تأليف و تدريس حقوق شيعي پرداختند جز نقل گفتار شيخ و شرح آن هيچ كار جديدى نياوردند. گويا شخصيت شيخ چنان بر مراكز علمي شيعي سايه افكنده بود كه كسى را ياراى ابداع و ابتكار يا پيشنهاد طرحى جديد و نظري نو نبود. از اين رو فقهاء اين دوره را مقلده مى گويند كه مقصود تقليد آنان از روش شيخ، و تبعيت و پيروى كامل ايشان از آراء و انظار اوست (216). سديد الدين حمصى دانشمند مشهور شيعي در پايان قرن ششم مى گويد پس از شيخ، شيعه هيچ فقيه مفتى و صاحب نظري نداشته و همه فقهاى شيعي حاكى و بيان كننده نظرات شيخ مى باشند (217).
مشهورترين فقهاء اين دوره كه نام وآثار آنان در مآخذ فقهى نقل مى گردد عبارتند از:
أبو علي حسن بن محمد بن حسن طوسي، فرزند شيخ (در گذشته پس از 515) نگارنده شرح نهاية والمرشد إلى سبيل التعبد.
نظام الدين سليمان بن حسن صهرشتى شاگرد شپخ ونگارنده اصباح الشيعة بمصباح الشريعة علاء الدين علي بن حسن حلبى نگارنده إشارة السبق إلى معرفة الحق.
أبو علي فضل بن حسن امين الاسلام طبرسى (م 548) نگارنده المنتخب من مسائل الخلاف عماد الدين محمد بن علي بن حمزه طوسي (در گذشته پس از 566) نگارنده الوسيلة إلى نيل الفضيلة قطب الدين سعيد بن هبة الله راوندى (م 573) نگارنده فقه القرآن و چند شرح بر نهاية قطب الدين محمد بن حسين كيدرى بيهقى (زنده در 576) نگارنده الاصباح.