مسأله 231 - محرم مىتواند به غير از آنچه گفته شد از عيال خود لذت ببرد بنابر اظهر. ولى احوط ترك استمتاع است مطلقا.
6 - استمناء مسأله 232 - هر گاه محرم به آلت خود بازى نمايد و منى از او بيرون آمد، حكمش حكم كسى است كه با زن خود نزديكى كرده باشد بنابر اين اگر استمناء در احرام حج پيش از وقوف در مزدلفه باشد، حجش فاسد خواهد بود و لازم است حج را تا آخر به جا آورده و در سال بعد اعاده نمايد. همچنان كه اگر اين كار را در عمره مفرد پيش از فراغت از سعى بكند، عمره اش فاسد بوده و لازم است آن را به پايان رسانده و يك ماه در مكه توقف نموده سپس به يكى از مواقيت رفته و از آن جا براى عمره مفرده احرام ببندد، چنان كه در مسأله 223 بيان شد. و كفاره استمناء مانند كفاره جماع است. و چنانچه بدون بازى با آلت استمناء نمود مثل اين كه به نگاه كردن به زن يا در نظر آوردن و خيال مانند اينها منى از او بيرون بيايد، كفاره بر او واجب مىشود و بنابر اظهر حج و عمرهاش فاسد نخواهد شد هر چند رعايت احتياط بهتر است يعنى آنها را اعاده نمايد.