كتابخانه ابن طاووس (فارسي) - إتان گلبرگ - الصفحة ٤٣
فقهى نوشته است، او توضيح مى دهد كه نمى خواهد پاسخ به سؤالهاى فقهى بدهد زيرا جواب درست در بين علماى شيعه مورد اختلاف بود و او مى خواسته از دادن جوابهايى كه احتمالا مشتمل بر نقطه نظرات خطا باشد پرهيز كند. (141) همينطور در كشف مى گويد: او نمى خواهد فتوا بدهد از آن روى كه مىترسد فتوا مبنايى نداشته و به هواى رياست خواهى باشد. در واقع، ابن طاووس يك رساله فقهى ديگر هم با عنوان " مضايقه " نوشت. در اينجا هم هدف خود را اين چنين توصيف كرده كه تنها احاديث مربوطه را آورده و اين را براى محققان باقى بگذارد تا خود از آن احاديث استنباط كنند (من كلف به من اهل النظر والامانات) (142). اين تصادفى نيست كه دو تأليف فقهى وى مربوط به موضوعى بودند كه به قلب او نزديك بود يعنى: نماز. تأكيد ابن طاووس بر اهميت زياد حديث (143) براى روشن ساختن احكام فقهى، مورد پشتيبانى برخى از اخبارى‌هاى عهد صفوي قرار گرفت. 144 ابن طاووس از نوشتن كتاب كلامى نيز دورى مىگزيد زيرا به اين نكته رسيد كه مسلمانان عادى، به سختى از دانش كتاب كلام معرفتى بدست مى آورند و چنان كه انبياء نشان داده اند، حق را مى توان بدون تمسك به مجادلات كلامى دين را به مردم تعليم داد. (145) وى مىافزايد: تنها تأليف وى در اين موضوع شفاء العقول من داء

(١٤١). كشف صص ١٠٩ - ١١٠. مق‍: اجازه او به يوسف بن حاكم د ر بحار ج ١٠٧ ص ٤٦. نيز نك‍:
arjomand ص ٢٠٧.
(١٤٢). المضايقة ص ٣١ / ٨٣٣. نيز نك‍: باب دوم فصل دوم. يوسف بحراني (م ١١٨٦) در ضمن شرح حال هاشم بن سليمان الكتكانى البحراني (م ١١٠٧) ياد آور مى شود كه او هيچ فتوايى نداده و كتابهاى او بيشتر گردآورى است " نمى دانم آيا اين بدليل عدم توان او در استفاده از تعقل بوده يا اين كه از روى تقوى از افتاء پرهيز داشته، همانطور كه درباره ابن طاووس گزارش شده است " نك‍: لؤلؤة البحرين ص ٦٣. بايد خاطر نشان كرد كه هاشم بحراني كتاب التنبيهات را تأليف كرده كه مشتمل بر استنباطات او در همه ابواب فقه بوده است. (نك‍: رياض ٥ / ٣٠٠ - ٣٠١، دائرة المعارف ايرانيكا مقاله: بحراني، هاشم [از: madelung. w).
(١٤٣). كه شامل " اخبار آحاد " نيز مى شود: نك‍: فرج المهموم صص ٤٢ - ٤٣ در آنجا شريف مرتضى را بدليل رد خبر واحد مورد انتقاد قرار مى دهد. مق‍: - كتاب العدة.
(١٤٤). مق‍: - ابن طاووس، كتاب كشف المحجه. بطور كلى نك‍: دائرة المعارف چ 2 مقاله " اخباريه " از:
(ohlberg. e).
(145). الاجازات ص 18 / 43.
(٤٣)
مفاتيح البحث: هاشم بن سليمان (1)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 49 ... » »»
الفهرست