كتابخانه ابن طاووس (فارسي) - إتان گلبرگ - الصفحة ١٤٧
فصل ششم روش كار ابن طاووس به عنوان يك نويسنده توضيح جالبى را از روش كار خود بدست مى دهد. ظاهرا روش سنتى اين بوده است كه مؤلف مسوده ء كتاب را آماده مى كرده آنگاه مسوده به كاتب داده مى شده تا از آن نسخه‌اى بنويسد سپس آن را به مؤلف باز مىگردانده تا از آن نسخه ء خوبى را آماده كند. ابن طاووس توضيح مى دهد كه بخاطر درگير شدن با مسائل ديگر نتوانسته از اين شيوه ء معمول پيروى كند. به جاى آن، وى از كار يك ناسخ بهره مى گرفته كه ظاهرا در طى كار در خانه وى بسر مى برده است: (كان عندنا ناسخ). از ناسخ بدين ترتيب استفاده مى شده است: الف: ابن طاووس انديشه ء خود را بر روى تكه‌هاى كاغذ (رقعيات) مى نوشته و ناسخ فورا آن را كتابت مى كرده است. ب: در وقت نقل از متون مكتوب، يا از كتاب اصلى براى ناسخ املا مى كرده يا قطعه‌اى مورد نظر را به وى نشان مى داده و ناسخ خود آن را مى نوشته است. بدين ترتيب نياز به مسوده نبوده است. اوراقى را كه ناسخ بر روى آنها مى نوشته ترتيب خاصى نداشته و مى توان آنها را با فيش‌هاى امروزى مقايسه كرد. قدم بعدى اين بوده است كه ابن طاووس برگ كامل (قائمة) را مى گرفته و متن مورد نظر را در آن مى نوشته و آن را به كاتب مى سپرده تا آن را بنويسد همينطور قائمه به قائمه جلو مى رفته و آنها را بدست كاتب مى سپرده و او نيز به ترتيب مى نوشته است. بدين ترتيب كار به صورت نهائي (احتمالا با تجديد نظر) در مى آمده است. ابن طاووس مى بايد از نقصان چنين روشى آگاه بوده باشد بطورى كه حاصل چنين روشى تهيه تنها يك نسخه كامل از متن در ترتيب درست آن بود; او يادآور مى شود كه اگر نقصانى در متن آخر وجود دارد بخاطر پيروى او از اين روش است. 110 اين مساله سبب شده تا ابن طاووس بگويد " مبيضه أي " كه ناسخ آماده كرده

110. فلاح 15 / 12 - 13 (و از آنجا روضات 4 / 334)، اقبال 224 / 728، [ند 760] / 531،
(١٤٧)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 ... » »»
الفهرست