van Ess نيامده است) آمده است.
158. * كتاب الغارات / أبو اسحاق ابراهيم بن محمد بن سعيد بن هلال الثقفى (م 283) ذريعه 16 / 1 ش 1 طرائف 420 - 422 / [ند 127] درباره مؤلف كه از مذهب زيدي به تشيع امامى گرديده نك: سزگين 1 / 321. ابن طاووس طبق عادت خود وقتى از متون شيعى در طرائف نقل مى كند نام مؤلف را نمى آورد. او از نسخهاى كه در كتابخانه قديم نظاميه كه تاريخ 13 شوال 355 بر آن بوده استفاده كرده است. متن نقل شده (به روايت ابن عباس) مشتمل بر خطبه على عليه السلام معروف به الشقشقيه است (مق: Lane ذيل مورد). (ابن طاووس روايت ديگرى از اين خطبه را از معاني الاخبار [طرائف 417 - 419 / 127] ابن بابويه آورده و اشاره مى كند كه اين خطبه در نهج البلاغه [419 / 127] آمده است. (مق: قمى، سفينه 1 / 708 وارجاعات همانجا; امينى، الغدير 7 / 82 - 85). اين متن از كتاب مقتل على بن ابى طالب [ع] نقل شده كه ابن طاووس آن را جلد دوم كتاب الغارات توصيف مى كند.
در نسخههاى چاپى كتاب الغارات چنين جلد دومى وجود ندارد (تحقيق: جلال الدين محدث، تهران، 1395; تحقيق: عبد الزهراء الحسينى، بيروت، 1407); مطالبى كه ابن طاووس نقل كرده در اين نسخههاى چاپى وجود ندارد; همچنين است نقلى از كتاب مقتل على بن ابي طالب كه عبد الكريم برادرزاده ابن طاووس آورده است (غرى ص 18; عبد الكريم از همان نسخهاى استفاده كرده كه ابن طاووس; چون او نيز تاريخ نسخه را 355 ذكر مى كند); از طرف ديگر نجاشى وطوسى، " كتاب مقتل امير المؤمنين " [ع] (كه همان " كتاب مقتل على بن ابي طالب " [ع] مى باشد) را تأليفى جداى از كتاب الغارات ذكر مى كنند و اين نظريهاى است كه عموما پذيرفته شده است (مق: ذريعه 22 ص 30 ش 5882; مقدمه محدث بر الغارات صص سز - سح [= 67 - 68]). در اينجا دو احتمال وجود دارد، يكى اينكه آنچه ابن طاووس مى گويد درست است. در اين صورت آنچه ما از الغارات در اختيار داريم تنها بخش نخست آن است. دوم اينكه او اشتباه كرده