ذريعه 15 / 375 ش 2367 فتح الابواب 238 اقبال 116 / 634، 236 / 8 - 9 مهج الدعوات 256 فرج المهموم 133 - 135، 142 - 143 اين كتاب منبع عمدهاى براى زندگى امام هشتم [ع] است. ابن بابويه در مقدمه (يا يك كاتب بعدى) تعداد ابواب كتاب و عنوان هر باب را ياد مى كند. در چ 1377 قم (ج 1 ص 8) و 1390 نجف (ج 1 ص 5) از عيون، تعداد ابواب 69 آمده است; در چ سنگى 1317 (بى جا) تعداد ابواب 73 ياد شده است (ج 2 ص 5، 10); در حالى كه در چ سنگى، تهران 1317 (ملاحظه نشد) آمده است كه اين تأليف مشتمل بر 139 باب است. همانطور كه محقق چ قم يادآور شده (ج 1 ص 8 پاورقى 4) اين عدد و ديگر اعداد نشانگر روشهاى مختلف تقسيم همان موارد موجود مى باشد و لزوما به معناى نقص و سقط در برخى از نسخ نيست; بنابراين آقا بزرگ در آنجا كه مى گويد (بدون توضيح بيشتر) عيون مشتمل بر 139 بابى است كه 73 باب آن در سال 1317 (اشاره به چ سنگى تهران) انتشار يافته اشتباه كرده است; اما فرض آقا بزرگ (اگر چه از روى علل نادرست) در اين كه تحرير موجود عيون ناقص است درست مى باشد; اين را مى توان از شش مورد نقل ابن طاووس بدست آورد بطورى كه چهار مورد آنها از چاپهاى سنگى و حروفى سقط شده است; از آنجا كه محتواى اين چهار مورد با عناوين ابواب موجود مناسبت دارد، نبايد به اين معنى دانسته شود كه آنها در جزو ابوابى نبوده كه تماما سقط شده است. دو مورد نقل شده كه در چاپهاى سنگى و نسخههاى حروفى وجود دارد عبارتند از: اقبال 116 / 634 (= عيون، نجف 1390، 1 / 226) و اقبال 236 / 8 - 9 (= عيون، 2 / 51).
640. * * عيون الجواهر / أبو جعفر محمد بن على ابن بابويه (م 381) فرج المهموم 57