كه حج در همان سال استطاعت بر او واجب شده.
مسأله 13 - هر گاه در راه حج دشمنى باشد كه رفع او جز به پرداخت مال زياد ممكن نباشد، پرداخت مال واجب نيست و وجوب حج ساقط خواهد شد مسأله 14 - هر گاه راه حج منحصر به دريا باشد، وجوب حج ساقط نخواهد شد مگر در صورت ترس از غرق يا بيمارى و چنانچه با ترس از اين چيزها حج نمود بنابر اظهر حجش صحيح خواهد بود.
شرط سوم: زاد و راحله است، و معنى زاد، داشتن توشه راه است كه آنچه در سفر محتاج است داشته باشد، يا پولى داشته باشد كه توشه خود را تهيه نمايد، و معنى راحله، داشتن وسيله سوارى كه بدان وسيله برود و برگردد. و لازم است زاد و راحله لايق به حال شخص و مناسب شان او باشد.
مسأله 15 - داشتن راحله يا وسيله سوارى مختص به صورت احتياج نيست، بلكه مطلقا شرط است هر چند محتاجش نباشد، مانند اين كه بدون مشقت قدرت پياده روى داشته باشد، و پياده روى هم منافى شرف و آبرويش نباشد.
مسأله 16 - ميزان و معيار در زاد و راحله وجود، فعلى آنها نيست، و بر كسى كه مىتواند آنها را با كار و كاسبى مناسب شأن تحصيل نمايد بدون مانع حج واجب است، بنابر اظهر، و فرقى در اشتراط راحله بين دور و نزديك نيست.