مسأله 69 - هر گاه حج بر كسى واجب شد، و در به جا آوردنش اهمال و تأخير كرد تا استطاعتش از بين رفت، واجب است حج را به هر ترتيبى شده بجا آورد، حتى اگر به سختى و گدايى باشد البته به حد عسر و حرج نرسد. و چنانچه قبل از حج بميرد واجب است از تركه وى حج را قضا نمايد. و چنانچه كسى تبرعا بدون اجرت به جاى او حج نمايد صحيح و كافى است.
وصيت به حج مسأله 70 - كسى كه حجة الاسلام بر ذمهاش مىباشد هنگامى كه مرگش نزديك شود واجب است وصيت كند كه حجش را به جا آورند. پس اگر مرد حجش از اصل تركه داده مىشود اگر چه وصيت نكرده باشد. و هم چنين است (يعنى حجش از اصل تركه خارج مىشود) در صورتى كه وصيت نموده ولى مقيد به ثلث خود نكرده است. و اگر وصيت نموده و مقيد به ثلث هم نموده، پس اگر ثلثش (يك سوم دارايىاش) وافى به مخارج حج باشد واجب است حج را از ثلث اخراج نمايند، و بر ساير چيزهايى كه وصيت كرده مقدم است، و چنانچه ثلث به مقدار مصارف و هزينه حج نباشد، لازم است كمبود را از اصل تركه تكميل نمايند.
مسأله 71 - كسى كه بميرد و حجة الاسلام بر ذمه وى