جامع الشتات (فارسي) - الميرزا القمي - ج ٤ - الصفحة ٢٤١
اجازه وارث از باب هبه نيست كه محتاج باشد به قبض و ساير شرايط هبه، و جايز باشد رجوع در آن قبل از تحقق قبض. بلكه از باب (تنفيذات و اجراى حكم وصيت) است. پس بنابر اين در حكم وصيت به ثلث مال است، و ديگر وارث را در آن مدخليتى نيست. و جايز نيست از براى وارث رجوع قبل از قبض (چنان كه در هبه جايز است) و هم چنين بعد از قبض به طريق اولى [جايز نيست]. و اين حكم - يعنى اين كه اجازه تنفيذ است، نه هبه - در صورت اجازه وارث در حال حيات موصى بى اشكال است. و هر گاه بعد از فوت باشد هم خلافى از شيعه در آن نكرده اند چنان كه گفتيم.
104: سؤال: منجزات مريض از اصل مال مىشود؟ يا در حكم وصيت است و در ثلث معتبر است؟
جواب: اظهر اين است كه از اصل وضع مىشود. و هم چنين اقرار او به شيئ از براى غير در آن حال. و لكن در اينجا اظهر اين است كه خروج از اصل مشروط است به اين كه متهم نباشد بر اين كه قصد او محروم كردن وارث باشد. و فرقى نيست ما بين اين كه اقرار از براى وارث كرده باشد يا اجنبى.
105: سؤال: هر گاه كسى چهار نفر پسر كبير و چهار نفر صغير داشته باشد، و در حال حيات مال خود را تقسيم كند ميان آنها، و مهر زوجه خود را بدهد و قدرى آسيا داشته باشد. و وصيت كند كه (منافع هر ساله آن را از براى من استيجار صوم و صلات بكنند و لكن هر گاه آنچه از براى صغار قرار داده ام وفا به خرج آنها نكند منافع آسيا را هم صرف آنها بكنند تا كبير شوند، و بعد از كبير شدن همه، منافع آن را به استيجار صوم و صلات همه ساله بدهند). والحال بعضى از كبار مانع اند كه منافع را صرف صغار بكنند، و مى گويند كه: (استيجار صوم و صلات مىكنيم). و ديگر اين كه آيا بعضى از ورثه مىتواند كه الحال تقسيمى [را] كه پدر در حال حيات كرده، بر هم زند، يا نه؟
جواب: ظاهر اين است كه وصيت به منفعت ملك ابدا، صحيح است، همچنانكه تا مدت معين، صحيح است. پس بايد به منافع آن آسيا استيجار صوم و صلات از براى او بگيرند هميشه. و در ايام احتياج صغيرها به قدر حاجت آنها، را صرف ايشان كنند. و كسى مانع آن نمىتواند شد، خصوصا پسر بزرگى كه واجب است قضاى نماز پدرش.
و هر گاه معلوم شود كه مراد موصى. از (همه ساله) به قدر ايام تكليف خود را خواسته، بعد از انقضاى آن مدت باز منافع آسيا بر مىگردد به ورثه.
(٢٤١)
الذهاب إلى صفحة: «« « ... 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 ... » »»
الفهرست