بر اين كه اين شخص به قصد ريا كرده و اين قدر طول داد و اين از نماز بيرون رفت.
به هر حال شكى نيست كه در صورت تحقق فعل كثير بر فرض و تقدير، احوط بلكه اظهر بطلان است، هر چند اكتفا به آنچه كرده، نكرده باشد و تكرار كرده باشد.
298 - سؤال: چه مىفرمايند بخصوص در باب شانه‌اى كه بعضى از دندانه‌هاى آن را به سريشم چسبانيده‌اند و مىگويند كه سريشم از امعاء و روده سگ (1) ماهى است كه حرام است، آيا شانه پاك است و هر گاه با كسى باشد در وقت نماز كردن، نماز او صحيح است يا نجس است شانه، و نماز باطل است يا نجس نيست شانه، و در او نماز جايز نيست هر گاه با كسى باشد؟
جواب: مردار سگ ماهى نجس نيست، هر چند حرام گوشت باشد، و لكن اجزاء حيوان غير مأكول اللحم هر چند مذكى باشد و همراه باشد با انسان، صحت نماز با آن مشكل است، بلكه اظهر بطلان (2) است به غير مستثنيات: جزو انسان و مگس و زنبور و امثال آنها.
299 - سؤال: مأموم در وقتى رسيد كه امام در ركوع باشد، چون تكبير گويد كه ملحق شود، امام برخيزد. مأموم به همان حال مىتواند ذاكرا بماند تا به ركوع ركعت ديگر ملحق شود به امام، و هر گاه در وقتى كه به ركوع رود، در حال رفتن كه هنوز به حد ركوع نرسيده امام برخيزد و راست شود، مىتواند به همان ركوع كه خود كرده، در سجود ملحق به امام شود و آن را ركعت اول خود قرار دهد يا آنكه قصد انفراد كند و نماز خود را تمام كند؟ -؟
جواب: دليلى بر جواز هيچ يك (از باقى ماندن ذاكرا در صورت اولى واكتفا به همان ركوع و لحوق به امام در سجود و محسوب داشتن آن به ركعتى) در نظر نيست.